293. Australia – najciekawsze stanowiska paleontologiczne - dr Daniel Tyborowski

Wszechnica.org.pl - Nauka

Zapraszamy na wykład dr Daniela Tyborowskiego - drugi z serii wykładów o stanowiskach paleontologicznych z różnych krajów i części świata. Spotkanie w ramach środowych Spotkań z Dziejami Ziemi, 11 maja 2022 r.

Tym razem dr Tyborowski, w ramach nowego cyklu o stanowiskach paleontologicznych i historii naturalnej wybranych krajów i regionów świata, zabrał nas do Australii - jednego z bardziej kojarzących się geologicznie czy paleontologicznie krajów i regionów na naszej planecie.

Australia jest bardzo dużym obszarem - cały kontynent, w dużej mierze odsłonięty z geologicznego punktu widzenia - nie ma tam aż tak zwartej pokrywy roślinnej, nie ma aż tylu lasów, spora część kraju to są równiny, tereny pustynne i półpustynne, więc liczba wychodni skał starszego podłoża jest tam znaczna.

Nie było w Australii zlodowaceń czwartorzędowych, więc skały starsze niż 2 miliony lat występują naturalnie na powierzchni. Dzięki temu stanowisk paleontologicznych jest tam bardzo bardzo dużo. Wykładowca na potrzebę spotkania wybrał kilka najciekawszych stanowisk i kilka odkryć stosunkowo świeżych i zróżnicowanych.

Jednym z najbardziej ikonicznych stanowisk paleontologicznych w Australii (a nawet na świecie) są słynne Wzgórza Ediacara. Stanowiska Ediacara Hills pokazują obraz świata przed kambrem, kiedy organizmy nie posiadały twardych mineralnych szkieletów (ani wewnętrznych ani zewnętrznych) i dna mórz były przykryte matami mikrobialnymi, a na tych matach sobie żyły miękkociałe organizmy (wendobionty).

Faunie ediakarskiej dr Daniel Tyborowski poświęcił jakiś czas temu cały wykład. Polecamy: "Fauna ediakarska – enigmatyczni mieszkańcy prekambru" (https://www.youtube.com/watch?v=aS1ZgIcf3GE)

Drugie omawiane podczas wykładu stanowisko to Formacja Gogo (pólnocno-zachodnia część Australii, region Kimberley) datowana na dewon. Skały powstające w środowisku rafowym, w czasie gdy północno-zachodnia Australia była brzegiem superkontynentu Gondwana. Ekosystemy rafowe są niesłychanie bioróżnorodne, życie tam tętni. Łatwo więc znaleźć doskonale zachowane skamieniałości dewońskich ryb i nie tylko.

Z ery mezozoicznej (okresu jurajskiego) w Australii wschodniej (stan Nowa Południowa Walia, region Sydney) mamy stanowisko Talbragar. Pośród pustkowia znajdujemy odsłonięcia i unikatowo zachowane skamieniałości z końca okresu jurajskiego, mające 100-120 milionów lat. Są to osady kopalnego jeziora, które tu pod koniec jury występowało. Znajdujemy tu głównie ryby - ryby kostnoszkieletowe, promieniopłetwe - ryby doskonałokostne, ale i np. chrząszcze czy rośliny co do jeziora wpadły.

Ostatnie odwiedzone podczas wykładu stanowisko to era kenozoiczna, okres neogen, epoka mioceńska - stan Nowa Południowa Walia, region Sydney. Stanowisko pośrodku suchej otwartej Australijskiej równiny kryje odsłonięcia mioceńskie z pięknie zachowanymi skamieniałościami roślin, które występują w strefie tropikalnej - kwiaty, liście. Do tego skamieniałości stawonogów zamieszkujących mioceński las tropikalny - owady, pająki, ptasie pióra.

dr Daniel Tyborowski - paleobiolog, uczestnik i organizator badań wykopaliskowych, poza badaniami naukowymi zajmuje się popularyzowaniem wiedzy o faunie prehistorycznej oraz naukach geologicznych

Znajdź nas:
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
wszechnica.org.pl