#38. Facebook, sans bullshit en design door computers

De Wasstraat - De Video

Op 1 april reden we weer eens een rondje door Amsterdam. We hebben het over publiceren op Facebook, over design-blogs die zichzelf free online webapp noemen, en over de toekomst van menselijk werk in een robotwereld.

Facebook

Een paar dagen voor deze uitzending was er een groot congres van Facebook waarin ze hun nieuwe ideeën en producten toonden. Een van de tools die ze lieten zien was iets waarmee mediabedrijven direct op Facebook kunnen publiceren, in plaats van linken naar materiaal op de eigen site. We vragen ons af of dat nu wel zo’n goed idee is. Word je dan niet te afhankelijk van één bron? Facebook mag nu dan wel betrouwbaar lijken en een gestage stroom aan bezoekers genereren, maar blijft dat wel zo? Misschien kan je die stroom bezoekers beter als een leuk extraatje beschouwen.

Sans Bullsit Sans zou het standaardfont op de computer van elke marketeer moeten zijn.

Peet gebruikt het woord targeten, en daardoor kunnen we mooi linken naar het lettertype Sans Bullshit Sans, wat als standaard-font bij elke marketeer geïnstalleerd zou moeten zijn. Er zou geen zin meer geschreven worden in marketingland.

1 april

Vasilis dacht tijdens de rit dat er bekend zou worden gemaakt dat de nieuwe muziekdienst Tidal een 1 aprilgrap was. Hij had de perconferentie gezien en had sinds 1950 niet zo’n bizar surrealistisch werk meer gezien. Het was zo krankzinnig dat hij nu begon te denken dat het een 1 aprilgrap was. Dat deze superrijke artiesten een goed gevoel voor humor zouden hebben. Dat het begrip zelfspot ze niet onbekend zou zijn. Het bleek niet zo te zijn. De antipiraten hebben echt de interface van Spotify gekopieerd in hun strijd tegen kopiëren. Als ze nou een paar muzikanten op het podium hadden gezet die daadwerkelijk full time moeten werken om rond te kunnen komen dan had tidal wellicht op wat sympathie kunnen rekenen. Het bleek geen 1 aprilgrap te zijn.

Automatisering

Vasilis dacht altijd dat vakken als front-end development snel weggeautomatiseerd zouden worden. Robots zijn nu eenmaal netter, consistenter en ze leren makkelijker. Maar nu begint hij te vermoeden dat bepaalde werkzaamheden van vormgevers eerder vervangen zullen worden door robots. Robots blijken best creatief te kunnen zijn, volgens de makers van de korte documentaire Humans Need Not Apply. Maar wat is dan de toekomst van de grafische ontwerper? In de iets langere documentaire Het Nieuwe Ontwerplandschap proberen een aantal designers en design-theoretici antwoord te vinden op die vraag. Het komt er op neer dat een designer niet mee blijft wachten op een opdracht, maar zelf opdrachtgevers zoekt om samen ideeën mee uit te werken.

De video is interessant, maar er zitten toch ook wel wat verwarrende dingen in. Zo zouden designers niet meer gewoon vakspecialisten moeten zijn, maar gaat het veel meer om samenwerking. Maar met wie dan, vragen wij ons af. Als er alleen maar mensen samen leuke dingen bedenken, wie voert ze dan uit? Daar heb je toch specialisten voor nodig? Of zou een robot het werk kunnen doen? De documentaire gaat misschien over de top van de Nederlandse designers, maar hoe zit het met die enorme hoeveelheid matige bureaus?

Klassieke Nederlandse productontwerpers snappen echt geen enkele fuck van digitale media.

Een rant

Tot slot windt Vasilis zich enorm op over het structurele gebrek aan inzicht over digitale media bij de klassieke Nederlandse productontwerpers. Als voorbeeld daarvan kraakt hij het online platform Dutch Design Daily af. Dat blog (want dat is het) noemde zich tot vlak voor de uitzending nog een free online webapp, een krankzinnige lege marketingterm. In dit blog wordt er geschreven over prima Nederlandse ontwerpen, maar het ontwerp van de site zelf is idioot slecht. Geen van de ontwerpers die zichzelf heeft verbonden aan dit initiatief zou zo’n waardeloos product accepteren als het om een boek of een magazine ging. Dat ze zo’n waardeloos blog accepteren bewijst dat ze digitale media niet snappen. Elke robot zou dit beter kunnen doen. En dat is erg.

We lopen! Peet heeft digitale aantekeningen.
Het is 1 april. Volgens Peet kan het web wel uit. “Jongens, zet het web maar uit, want Facebook is het nieuwe web”.
Vasilis is de parkeer App aan het uitzetten tijdens het rijden. Hij weet namelijk niet wanneer hij uitgechecked is en denkt dat hij een boete krijgt als hij te vroeg uitchecked.
Vasilis komt terug op Peet’s opmerking dat Facebook het web is geworden. Hij wilt het er ook over hebben.
Peet vertelt over de nieuwtjes van F8 (http://fbf8.com), een conferentie van Facebook voor developers.
Er zijn blijkbaar een aantal tools voor contentmakers erbij gekomen, zodat ze hun content direct op Facebook kunnen publiceren (https://developers.facebooklive.com/videos/526/news-media-publishing-on-facebook). En wie wilt dat nou niet?
Peet heeft het over ‘engagement’ met robots en producten als jij en ik. Misschien moeten contentmakers hun websites maar weggooien. Dit klinkt logisch toch?
Vasilis begreep uit het verhaal van een contentmaker dat je jezelf dan wel erg afhankelijk maakt van één partij. Peet noemt dat ‘vendor locking’.
Eigenlijk is Facebook het web opnieuw aan het uitvinden, maar dan gecentraliseerd, netjes bij Facebook op de server.
Hoe zou je kunnen omgaan met de afhankelijkheid van Facebook als zoveel bezoekers via hun naar jouw website komen?
Zijn die getallen eigenlijk wel betrouwbaar als indicatie voor de toekomst? Blijven mensen wel tot sint juttemes bij Facebook?
Je kan die 40% van Facebook natuurlijk ook als extratje zien. Maar je moet je niet blind staren op die cijfers.
Wat nu als Facebook je content niet meer toelaat om wat voor reden dan ook.
Afhankelijkheid van grote klanten of geldbronnen is geen gezonde situatie. Dat werkt ook zo bij publiceren.
Misschien is Facebook eigenlijk geen kanaal, maar gewoon een doelgroep en wat nu dat die doelgroep zomaar verdwijnt of niet meer bij je past?
Peet durft het woord ‘targetten’ niet te gebruiken. Hij vind het een raar woord.
Vasilis vertelt over een nieuw lettertype “Sans Bullshit Sans”, waar bullshit termen worden vervangen met ‘bullshit’ (http://www.sansbullshitsans.com/).
Sans Bullshit is bij uitstek handig voor klanten, sales en marketing. “Jongens, mooi voor stel, kunnen we het misschien afdrukken in Sans Bullshit?”
Wat nu dus als Facebook niet meer past bij de nieuwe doelgroep van jou als contentmaker? De doelgroep van de toekomst is misschien geen facebooker.
Facebook bied geen echte waarde ten opzichte van je eigen website, maar gaan misschien ook inkomsten van hun advertenties delen met contentmakers. Vergelijkbaar met Youtube.
Peet moest een beetje lachen over ambitie van Facebook en over de mensen die er blind achteraan hollen. Hij vind het nogal megalomaan van Facebook om zichzelf als ‘het platform’ te bestempelen.
Is Facebook wel zo succesvol als ze zeggen dat ze zijn, of is dit een gevalletje WC-eend raad WC-eend aan? Want wie creëert al die cijfers van success?
Natuurlijk publiceer je op Facebook alles in Facebook blauw, toch?
Loop je niet ook allemaal mensen mis als je speciaal op Facebook gaan publiceren?
Want Facebook is helemaal dicht getimmerd met ‘veiligheid’ en dat wordt nog meer zo. Peet vind dat maar verdacht. Waarom zouden ze dat doen?
Is Facebook nu zo onveilig dat het nu extra veilig gemaakt worden? “Als bedrijven het ene zeggen, dan bedoelen ze eigenlijk het andere”.
Wat is eigenlijk de definitie van veiligheid? Misschien is het web wel onveilig nu? Misschien krijgen de puriteinse Amerikanen dan toch hun zin “Alle kleuren roze krijgen dan een balkje”.
Peet raad aan om de video’s van F8 te kijken, want het is belangrijk om te zien wat ze gaan doen, maar ook hoe ze zich positioneren. Het is eigenlijk antropologie.
Hebben jullie nog last gehad van 1 April eigenlijk? Vasilis dacht dat “Tidal”, de concurrent van Spotify een grap was, met name de persconferentie (https://www.youtube.com/watch?v=egShCjfvi9s).
“De klacht van heel veel heel rijke artiesten is: we verdienen niet genoeg met Spotify”. Prima klacht toch?
Hun ‘Unique selling point’ zou zijn dat de muziekkwaliteit beter is. Daar betalen mensen dan twee keer zoveel voor. Maar wie hoort dat eigenlijk?
Vasilis vond het de moeite waar om te kijken naar die persconferentie, waar allemaal opgedirkte en opgepoetste ultra rijke artiesten op een rijtje staan voor wat klapvee.
Er werd vertelt over hoe Tital een revolutie is en uniek is. Peet geeft een les in ‘media analyse’, unieke dingen zijn nooit uniek.
Niel Young had ook een muziek format laten uitvinden, met een aparte dure muziekspeler. http://en.wikipedia.org/wiki/Pono_%28digital_music_service%29
Sony had ook een muziekspeler uitgebracht die groter en duurder is dan een iPhone (http://www.amazon.com/Sony-Walkman-NW-ZX1-Player-Hi-Res/dp/B00FF071I4 !).
Vasilis denkt echt dat Tidal een 1 April grap is, want de interface is exact hetzelfde als die van Spotify, wat raar zou zijn, want waarom zouden artiesten stelen van anderen?
Indie-artiesten lijken het wel te begrijpen. Ze creëren een groep fans om zich heen en laten net als De La Soul hun producten kickstarten (https://www.kickstarter.com/projects/1519102394/de-la-souls-new-album).
Vasilis vind het maar raar dat super rijke mensen maar lopen te klagen dat ze niet genoeg verdienen.
Bjørk had blijkbaar ook gezegd dat ze niet snapte dat ze na drie jaar hard werken niet betaald kreeg voor haar werk (http://www.fastcompany.com/3042429/creative-conversations/bjork-on-keeping-her-new-album-off-spotify-its-not-about-the-money-it).
Peet begrijp die super rijke mensen wel. Ze raken hun grip op hun ‘rechten’ kwijt, wat moeten ze daarmee? Maar ze moeten ophouden met klagen, dat is niet handig voor je merk.
Misschien hadden ze bij die Tidal persconferentie hard werkende muziekanten, die gewoon rond willen komen moeten zetten. Dan was het vast een stuk minder surreëel.
Omwille van compleetheid halen we de bankdirecteuren die een ton meer willen verdienen er ook even bij (http://www.nu.nl/economie/4015028/zes-bestuurders-abn-amro-krijgen-ton-extra.html).
Weer een les in media-analyse: “We gaan de bonussen afschaffen, want dat is niet normaal. Dus we noemen het anders”.
We gaan niet over het Centraal Station busstation, we zijn namelijk geen bus.
De muziekindustrie is dus bang om vervangen te worden door iets anders en Vasilis ziet dat ook gebeuren in de grafisch ontwerpwereld.
“Robots en computers kunnen een groot deel van vormgeving beter dan vormgevers!”. Vasilis legt uit in een voorbeeld van een bakkerswebsite, naar aanleiding van deze documentaire (https://www.youtube.com/watch?v=7Pq-S557XQU)
Blijkbaar is ‘The Grid’ (https://thegrid.io/) een goed voorbeeld hoe computers beter kunnen ontwerpen dan mensen. Peet wist niet of het nu wel of niet echt was.
Vasilis geeft nu vormgevingsles en dat zijn eigenlijk allemaal regeltjes en robots kunnen daar veel beter mee omgaan dan mensen. Zelfs gevoel en sfeer zijn in tabelletjes te vatten.
Misschien moeten vormgevers zich nu ook zorgen maken over hun vak. Wat is dan hun meerwaarde? Misschien dat we weten wanneer we de regels moeten breken?
Peet denkt dat je niet persé altijd dingen maakt voor mensen die het product gebruiken, maar soms meer werkt voor je klanten. Dat onderscheid is belangrijk.
De definitie van kwaliteit is misschien anders, want kwaliteit wordt ook gemeten door opdrachtgevers en niet altijd alleen door de eindgebruiker.
De kneep zit ‘m volgens Peet bij dat het meten van succes te lang duurt voor een opdrachtgever. Die kunnen zich niet accountable maken voor het succes, want het meten en optimaliseren duurt te lang.
Vasilis heeft het over een documentaire (https://vimeo.com/120899089) van elite ontwerpers die denken dat ze hun eigen signatuur ontwikkelen en daarmee naar de klant toegaan.
Webshops zijn overigens een mooi voorbeeld van websites waar je snel kan testen of een redesign effect heeft.
Voor een hele boel projecten is er een te groot gat tussen de mensen die het succes bevestigen, door dingen te kopen en degene die de rekening betaald van het project, dus hoe ga je daarmee om?
Er is ook verschil tussen het maken en het bedenken van dingen.
Misschien zijn er ook nieuwe tools zoals Sketch, Affects Designer die helpen met de regeltjes ook veel handiger. Ze leveren vaak ook veel betere code op. Op die manier kunnen we ons ook echt concentreren op die irrationele uitzonderingen?
Maar je moet ook gewoon dingen blijven maken. Alleen bedenken heb je eigenlijk niets aan.
Met die onzekerheid is het ook moeilijk om te bepalen wat je studenten gaat leren. “Bestaat het vak [van ontwerper] nog wel tegen de tijd dat je bent afgestudeerd?”.
Vasilis had dat vroeger ook, maar dan omgekeerd. “Mijn hele leven vroegen mensen: ‘wat ga je worden als je groot ben’. Dat wist ik niet, want het bestond nog niet.”. “Als mijn kind groot is, bestaat mijn vak niet meer”.
Is het nou erg dat ons werk verdwijnt? Het hebben van werk is erg belangrijk in ons leven, maar is dat eigenlijk wel een goed idee? Vasilis filosofeert.
Iets anders is ook veranderd. We willen namelijk alles hebben! Bedrijven richten zich daarop. Ford deed dat ook, want als mensen vrije tijd hebben en genoeg geld, dan heb ik gelukkige werknemers.
Dus dat ons werk in de toekomst wordt gedaan door robots is niet persé erg, als dat betekent dat we in de tijd en geld dat het oplevert in onze hangmat kunnen liggen.
De vraag is natuurlijk of de vaardigheden die designers opdoen op hun opleidingen niet gericht zijn op hun tools, maar op het begrijpen van ‘het waarom’ van design. Dat is volgens Vasilis niet belangrijk.
Wie is de toets van goed design? Dat is volgens Vasilis jezelf, gewoon net zolang op ‘refresh’ drukken bij een robot, tot er iets moois uit komt.
Dat doet Peet denken aan Joshua Davis (http://www.joshuadavis.com/), een kunstenaar die tot zekere hoogte zijn werken laat genereren door robots en ook ‘soort van’ op refresh drukt en dan een instantie publiceert (https://www.youtube.com/watch?v=MK3TwgaHkfc)
Vasilis’ werk lijkt ook op die van Joshua Davis… bijvoorbeeld de random gegenereerde sliced blob: https://vasilis.nl/random/daily/sliced-blob-to-rectangle/?random, of het project met Maarten P. Kappert (https://twitter.com/maartenpkappert) ‘Amor Vacui’, die naast een website en een eigen twitter account, ook een flickr account heeft (https://www.flickr.com/photos/amor_vacui/).
De video van “The Grid” is overigens ook best briljant. Met name één zin. “It’s as easy as that … Actually, it’s increadibly complicated, but the grid figures it out, so you don’t have to“ (https://youtu.be/OXA4-5x31V0?t=1m8s)
Vasilis heeft iets ergs gezien. Dat is zo belangrijk, dus we rijden even om. Het gaat over “Dutch Design Daily” (http://dutchdesigndaily.com/about/) en een bijeenkomst in Pakhuis de Zwijger.
Het is een blog, met één Nederlands ontwerp per dag. Dat doen we natuurlijk al een hele tijd, maar ze noemen (toen) zichzelf een “free webapp”, dat is dus iets beters dan een blog! Niets bleek minder waar.
Abonneren kon helaas niet, want de RSS was uitgezet of stukgemaakt.
We gaan nog even door, want dit kan natuurlijk wel, want er zijn heel goede productdesigners aan verbonden. Het is helaas erg lelijk en slecht gemaakt. Vasilis is er razend over.
Dit ruikt volgens Peet naar een museum website: een ding over kunst wat ook zelf kunst moet zijn.
Het probleem is volgens Vasilis dat de Nederlandse design elite die overigens prachtige producten en boeken maken, ’digitaal’ niet snappen. Er is dus een probleem met Dutch Digital Design.
De taal is ook slecht, alsof het met Google Translate is vertaald.
Is er een woord voor anti-innovatie? Retrovatie?
We hebben goed en slecht nieuws. Het slechte nieuws is: deze Wasstraat is afgelopen, het goede nieuws is: we hebben meer dan genoeg voor nóg drie Wasstraten.
We zien elkaar snel! Doei!

#38. Facebook, sans bullshit en design door computers verscheen op De Wasstraat van Peet Sneekes en Vasilis van Gemert is in licentie gegeven volgens een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel 3.0 Unported licentie.
Wil je het materiaal op een andere manier gebruiken? Neem dan gerust contact op met Peet of Vasilis.