51. Gert Verbrugghen over Regie in de klas

Onderwijs leiden met hart en ziel

Onderwijs leiden met hart en ziel

44:34

Skip Intro comes to New York this week to talk to Louis Partridge of Enola Holmes fame. Partridge takes on the role of Edward Guinness in the new series House of Guinness . He also stars as Wickham in Netflix’s upcoming Pride & Prejudice adaptation, as well as the younger Billy Crudup character in Noah Baumbach’s Jay Kelly . The 22-year-old actor shares what it was like to meet his first casting director, playing rugby and being mischievous in school, and his girlfriend’s funny American accent. Video episodes available on Still Watching Netflix YouTube Channel. Listen to more from Netflix Podcasts .…

3年之前 51:57

MP3•单集首页

Te gast is Gert Verbrugghen en we spreken over Regie in de klas. In dit door Gert vertaalde boek werkt Tom Bennett tien principes voor in de klas uit, die hij gedragswetenschappelijk en onderwijsfilosofisch onderbouwt: Gedrag is een curriculum. Je moet kinderen leren hoe ze zich moeten gedragen. Onderwijs gedrag, vertel het niet alleen. Zorg dat het voor de leerlingen makkelijk wordt om zich goed te gedragen en moeilijk om dit niet te doen. Er is niet een gedragsstrategie die bij alle leerlingen zal werken. Goede relaties worden gebouwd op structuur en hoge verwachtingen. Leerlingen zijn sociale wezens. Consistentie ligt aan de basis van alle goede gewoonten. Iedereen wil ertoe doen. Mijn klas, mijn regels. Alleen de laatste twee principes kwamen niet aan bod in ons gesprek over het boek of de voorbeelden van zijn school. Waarschijnlijk omdat Gert de nadruk legt op de school als gemeenschap en het samen professionaliseren. Ikzelf refereerde telkens aan de onderwijspedagogische drieslag van Philippe Meirieu: onderwijs als praxis, als wetenschappelijk informed en als op overtuigingen gebaseerd. Gert eindigde met de onderwijspedagogische argumentatie voor het telefoonverbod op zijn school en met het advies aan schoolleiders om onderwijskundig onderlegd te zijn en zo veel mogelijk zichtbaar te zijn voor leraren en leerlingen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.

105集单集

#Taco Visser #Onderwijs

51. Gert Verbrugghen over Regie in de klas

Onderwijs leiden met hart en ziel

published 3年之前

MP3•单集首页

105集单集

#Taco Visser #Onderwijs

所有剧集

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
105. Bram Roth over de vakkundige leraar 1:11:46

6天之前1:11:46

1:11:46

Te gast is natuurkundeleraar Bram Roth en we spreken over zijn visie op de leraar. Op het eind van ons gesprek reageert 5-vwo leerlinge Kiki daar instemmend op. De kern van het leraarschap ligt voor Bram in de vakkennis en de deskundigheid van de leraar. Een wiskundeleraar bijvoorbeeld is vooral wiskundige. Daarnaast heb je een goede interactie en relatie met je leerlingen, maar dat is volgens Bram vanzelfsprekend in het leraarschap. Hij vindt dat docenten en onderwijsdenkers dit relationele aspect in de laatste decennia veel te sterk hebben benadrukt, zodat de vakdeskundigheid is veronachtzaamd. De leraar is meer een jongerenwerker geworden. De ontwikkeling in het onderwijs naar rollen als coach en mentor hebben dit volgens hem in de hand gewerkt. Bram vindt bovendien dat leerlingen daardoor te veel gemonitord worden, waar ze volgens hem helemaal niet op zitten te wachten. In het nagesprek bevestigt 5-vwo leerling Kiki ook dit. Bram pleit daarom voor het versterken van de positie van de leraar als wetenschappelijk vakexpert, bijvoorbeeld door een academische opleiding beter te belonen en door meer gepromoveerden aan te trekken. Dit pleidooi betreft dan vooral het havo en vwo. Voor het vmbo en mbo maakt Bram zich sterk voor stevige praktijkgerichte vakopleidingen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , de Internationale School Voor Wijsbegeerte en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
104. Marco Damhuis en Helen O'Donoghue over leidinggeven met impact op het leren van leerlingen 55:49

20天之前55:49

55:49

Te gast zijn de ATTC-docenten Marco Damhuis en Helen O’Donoghue met wie ik spreek over de inhoud en de werkwijze van hun internationaal georiënteerde ATTC-module Leadership Impact On Learning (LIOL). Marco was eerder docent en schoolleider, en is nu directeur van een internationale school in Kuala Lumpur. Helen werkte als docent en schoolleider op internationale scholen en begeleidt tegenwoordig leiderschapstrajecten in het internationale onderwijs. Samen ontwikkelden zij de ATTC-leiderschapsmodule LIOL. De kern van LIOL draait om de ‘learning focussed school’ en de ‘learning focussed school leader’. Alles in een school zou gericht moeten zijn op het leren van leerlingen. Schoolleiders hebben hierin de opdracht hun team te inspireren en te begeleiden naar een gedeelde visie op wat leren in hún school betekent en hoe dat zichtbaar wordt. Daarbij kunnen leiders verschillende stijlen inzetten om hun team te ondersteunen in dit gezamenlijke avontuur. Twee woorden zijn daarin richtinggevend: proces en invloed. Leiderschap gaat niet om een positie of om de eigen onderwijskundige visie van de schoolleider, maar om het (begeleid)leiden van het team naar een gezamenlijk doel, dat gefundeerd is op wederzijds vertrouwen, elkaar ondersteunen én elkaar aanspreken. Deze aflevering is mogelijk gemaakt door de schooleidersopleiding ATTC , de Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW) en rustplek De Vallei van het Goede Leven. In English: Guests are our ATTC teachers Marco Damhuis and Helen O’Donoghue with whom I explore the content and method of their international minded ATTC module Leadership Impact On Learning, LIOL. Marco is a former teacher and school leader, now working as a principal in an international school in Kuala Lumpur. Helen is a former teacher and school leader of international schools, now working as a leadership consultant in international education. Together, they have developed the ATTC leadership module LIOL. The core concepts of LIOL are the learning focussed school and the learning focussed school leader. Everything in the school should be focussed on students’ learning. In turn, school leaders have the responsibility to inspire and guide their team of teachers to a shared vision on what learning in their school means and looks like. School leaders, therefore, can use different leadership styles to support their staff in this joint adventure. And for leading, two words are key: process and influence. Leadership is not about holding a position or about having an educational vision of your own. Leadership is about leading the team to a shared goal, build on mutual trust, supporting each other and holding each other accountable. This podcast has been made possible through the support of the ATTC School Leadership Training Program, the International School of Philosophy ISVW , and the retreat facility The Valley of the Good Life.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
103. Renate Schepen en Jacob Koolstra over interculturele filosofie voor schoolleiders 57:51

5 weeks之前57:51

57:51

Te gast zijn Renate Schepen en Jacob Koolstra en we spreken over hun ISVW-cursus Interculturele filosofie voor schoolleiders . De Internationale School Voor Wijsbegeerte richt zich namelijk vanaf dit jaar ook expliciet op het onderwijs door middel van deze cursus. Onderwerpen van de cursus zijn onder meer leren in dialoog, kennisrechtvaardigheid, omgaan met verschillen, leren in gemeenschap, leren in context, zoals het lichaam en de natuur, leren met talen van de toekomst, zoals AI, en leren en onderwijzen met plezier. De bedoeling van de cursus is een uitwisseling en dialoog tussen culturele denkwijzen. Het gaat dus niet om de essentiële overeenkomsten en verschillen te zoeken tussen culturen. Renate en Jacob brengen daarbij hun kennis in van verschillende filosofen uit de hele wereld. Er komen ook gastsprekers die hun culturele denkwijzen in het gesprek zullen brengen. De dialogische werkwijze kenmerkt de cursus zelf ook. Deelnemers wordt gevraagd de eigen praktijk filosofisch te onderzoeken vanuit de interculturele denkwijzen. Samen met Renate en Jacob onderzoek je wat die denkwijzen kunnen betekenen voor jouw school. Het gaat dus om echt praktische filosofie die dialogisch en ervaringsgericht van aard is en waarbij je je eigen praktijk inbrengt. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , de Internationale School Voor Wijsbegeerte en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
102. Dick den Bakker en Eric van 't Zelfde over goed onderwijs, gemeenschapszin en liefde 1:08:30

16 weeks之前1:08:30

1:08:30

Te gast zijn Dick den Bakker en Eric van ’t Zelfde en we spreken over goed onderwijs, gemeenschapszin en liefde naar aanleiding van hun boeken, Het ambacht van de schoolbestuurder, naar een pedagogische bestuurscultuur en Super sociaal, waarom een schooldirecteur nu voor daklozen zorgt . Dick werkt in zijn boek een radicaal andere kijk op de schoolbestuurder uit en daarmee op goed onderwijs. In plaats van technisch-instrumenteel besturen, leidinggeven en lesgeven, pleit Dick voor de mens en de pedagogiek. Onderwijs besturen is een ambacht, net als het werk van schoolleider en leraar, waarin je op vier manieren goed handelt: bescheiden, liefdevol, vanuit besef van niet-maakbaarheid en vanuit gemeenschapszin. In bestuurlijke taal noemt Dick zijn visie gekscherend community governance. Daarin heeft het technisch-instrumentele handelen een plek, maar de kern is het als schoolgemeenschap gezamenlijk liefdevol-begrenzend pedagogisch aanmodderen. Eric beschrijft in zijn boek zijn reis door het onderwijs tot aan zijn werk als sociaal werker in de Pauluskerk te Rotterdam. Zijn succesvolle reis als leraar en leidinggevende is doordrenkt van liefde voor leerlingen, leraren en goed onderwijs. Totdat hij als rector tegen een schoolcultuur opliep, waarin niet de leerlingen, de schoolgemeenschap en goed onderwijs de lakmoesproef waren, maar de belangen van enkele individuen. Toen hij die cultuur wilde veranderen, vond hij zijn Waterloo als rector en hervond hij zichzelf als sociaal werker. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC, onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
101. Rob Smits, Laura Struijk en Josefien Kemper over leiden met moed 1:05:12

18 weeks之前1:05:12

1:05:12

Te gast zijn Rob Smits van Bureau Voor Durf en Laura Struijk en Josefien Kemper van Inspiratiebureau Struijk & Kemper en we spreken over leiden met moed. Inspiratiebronnen zijn de boeken van Rob zelf, Durf is te doen! en van Brene Brown, Dare to lead , waar Struijk & Kemper vanuit werken. Rob ontwikkelde zich van Amsterdamse lefgozer tot een oefenmeester in durven. De essentie van durven is voor hem in 1 woord dat je een durfdeuger moet leren zijn. Deuger, omdat je niet alleen je lef moet inzetten, dat nog maar een eerste impulskracht is, maar ook je moed en je waarden, waarvoor je in tweede instantie je denkkracht moet inzetten. Durf is deze beide krachten gebruiken. De impulskracht is een snelle trigger, die je moet leren waarnemen en vertragen tot een time-out, waarin je bewust vanuit je waarden kiest wat je uiteindelijk wilt en gaat doen. Fear the fear and do it anyway, zo vat Laura van Struijk & Kemper dit werken vanuit triggers samen. Ook zij en Josefien vinden dat je vanuit je why en waarden moet werken aan je leiderschap. Hun inspiratie vinden ze bij Brene Brown, die stelt dat je daarvoor de empathie en de moed moet hebben om te leren stoeien met kwetsbaarheid. Je moet als leider de verantwoordelijkheid leren nemen voor het herkennen van het potentieel in mensen en de moed hebben om hun potentieel te ontwikkelen. Belangrijk is dan het creëren van een cultuur van vertrouwen, waar Brene Brown de acroniem Braving voor gebruikt, of van psychologische veiligheid, een tweede concept van Struijk & Kemper, dat ze van Amy Edmondson hebben geleerd. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC, onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
100. Bert Wienen over de pedagogische basis m.m.v. Jan Dirk Imelman en Wilna Meijer 58:56

20 weeks之前58:56

58:56

Te gast is Bert Wienen en we spreken over de beleidsterm ‘de pedagogische basis’ naar aanleiding van zijn boek Laat/d de pedagogische basis met rust! Twee grote pedagogen, Wilna Meijer en Jan Dirk Imelman, reflecteren op zijn betoog. Bert vertel eerst waar deze beleidsterm vandaan komt. Zijn zorg is dat gemeentelijke overheden de pedagogische basis teveel zullen benaderen vanuit een machine-logica. Zo van, wij maken een eensluidend professioneel beleid en droppen dat in alle pedagogische contexten met als doel de pedagogische basis van de samenleving effectief te versterken. Dit machine-denken past niet bij de pedagogiek. Bert vindt het te gemakkelijk gedacht, het belooft te veel en het is te maakbaar gedacht. In het echte leven is er namelijk niet 1 pedagogische basis, maar zijn er verschillende pedagogische contexten, zoals het gezin, de kinderopvang, het onderwijs, de straat, de sportvereniging. Bovendien zijn dit allemaal sociale praktijken, die historisch zijn ontwikkeld en door de mensen zelf zijn en worden gevormd. De pedagogische basissen zijn er dus al en hoeven niet van bovenaf geïmplementeerd te worden door professionals, die de neiging hebben om al die praktijken over te nemen en over een kam te scheren. Tot slot wijst Bert erop dat pedagogiek inherent normatief van aard is en wenst hij dat ouders, leraren, sportliefhebbers etc. met elkaar het gesprek voeren over wat goed opvoeden in deze tijd inhoudt. In het tweede deel reflecteren Wilna en Jan Dirk instemmend en kritisch op Berts betoog vanuit de vraag: hoe pedagogisch geletterd en verantwoord is onze cultuur eigenlijk? Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC, onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
99. The grammar of schooling - language and class? 39:52

21 weeks之前39:52

39:52

In a collaboration between educators from the University of Leuven — who recently organized a conference on the future of schooling — and the ATTC school leadership program, this is a special series of Leading Education with Heart and Soul about the grammar of schooling. Each episode explores one or two key dimensions of what constitutes the fundamental “grammar” of schooling. This time, we ask: can we have, imagine, or create a school without… language and class? Guests are Jorge Larrossa Bondia and Jan Masschelein, and these are their thoughts: Writing puts spoken language at a distance and allows us to reflect on spoken language to deepen our thinking. School provides the time and space to slow down, write, and rethink. At school, it’s not about saying what you think, but thinking about what you say. It’s also not about which language is dominant, but how one relates to language. Language is a real problem, it is a way of engaging with real worlds, like mathematics and Latin. Learning a second language gives the experience of what language means and does. Language is not merely a tool for communication. It is a practice rooted in love and curiosity, like philology, the science of language as love for language. There are three ways to think about class, our second dimension: as a physical space, as a random grouping of students, and as a space that enables freedom and equality — a collective of learners, not individuals with fixed identities. Both school and class exist to nurture worlds. When they become too focused on teachers, students, personalization, identification, or “natural development,” they loose their essence. You can pedagogically redesign class, but not as learning environment or learning accelerator. This podcast has been made possible through the support of the ATTC School Leadership Program , the educational consultancy School Matters , and the retreat facility The Valley of the Good Life .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
98. The grammar of schooling - the invisible and the body? 27:27

22 weeks之前27:27

27:27

In a collaboration between educators from the University of Leuven — who recently organized a conference on the future of schooling — and the ATTC school leadership program, this is a special series of Leading Education with Heart and Soul about the grammar of schooling. Each episode explores one or two key dimensions of what constitutes the fundamental “grammar” of schooling. This time, we ask: can we have, imagine, or create a school without… the invisible and the body? Guests are Daniel Gaivota and Walter Kohan, and we discussed two often-overlooked dimensions of schooling: the invisible dynamics and embodied experiences that escape formal measurement and quantification. These are their thoughts: In an era dominated by datafication, schools, unlike tech corporations, produce relatively little data. Yet they are saturated with invisible layers: emotional, social, and relational dynamics. Rather than relying solely on measurable data and standard metrics, according to Daniel we should explore these invisible layers through Cryptics, a more open, flexible language that helps tracing the tacit and shadowed languages of learners. The use of Cryptics functions as a counterweight to hypervisibility and surveillance. With Cryptics we can protect the hidden and invisible aspects of school. Walter states that the visible and invisible can be compared to the physical and the mental. But maybe it’s more accurate to say there are both visible and invisible bodies and minds. Education should focus on real people with real bodies and minds, even if they don’t fit the perfect mold. This is especially important in thinking about gender and identity, asking: what is hidden, and what new realities might we discover. This podcast has been made possible through the support of the ATTC ⁠School Leadership Program⁠ , the educational consultancy ⁠School Matters⁠ , and the retreat facility ⁠The Valley of the Good Life⁠ .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
97. The grammar of schooling - politics and schoolwork? 33:24

23 weeks之前33:24

33:24

In a collaboration between educators from the University of Leuven — who recently organized a conference on the future of schooling — and the ATTC school leadership program, this is a special series of Leading Education with Heart and Soul about the grammar of schooling. Each episode explores one or two key dimensions of what constitutes the fundamental “grammar” of schooling. This time, we ask: can we have, imagine, or create a school without… politics and schoolwork? Guests are José Miguel Vargas-Pellicer and Inés Dussel, and these are their thoughts: José Miguel uses politics not in the sense of governance, but in the sense of the Greek idea of schole, which means that school is a free pedagogical space for shared attention and study. The school seen as schole introduces newcomers to the world, so we as a society must collectively decide what is important for them to study. This requires an ongoing conversation about the common good, particularly in multicultural and multiethnic societies. From this perspective, school is a site of radical equality, a precondition for political life itself. Schoolwork, our second dimension, is not simply about academic tasks, but a specific mode of attention, perception, and disciplined engagement — a translation of oral into written expression, embedded in rituals and gestures. It is a communal activity that invites everyone to the table as equals. School is the only place where you’re asked, through schoolwork, to validate what you’ve learned and to critically engage with it. Schoolwork extends beyond the classroom to communal spaces such as playgrounds and kitchens, each with its own pedagogical logic. Today, however, schoolwork is increasingly individualized, undermining its collective ethos. This podcast has been made possible through the support of the ATTC ⁠School Leadership Program⁠ , the educational consultancy ⁠School Matters⁠ , and the retreat facility ⁠The Valley of the Good Life⁠ .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
96. De grammatica van de school - vorming? 31:58

23 weeks之前31:58

31:58

In een samenwerking tussen pedagogen van de universiteit Leuven, die begin 2025 een congres organiseerden over de toekomst van de school, en de schoolleidersopleiding ATTC maken we een speciale serie van Onderwijs leiden met hart en ziel over de grammatica van de school. Elke aflevering gaat over een of twee aspecten van de school. Deze keer… Kunnen we de school hebben, bedenken of maken zonder… vorming? Te gast zijn Maarten Simons en Jan Masschelein en we spreken over vorming: Het woord vorming wordt vaak geassocieerd met Bildung of persoonlijke ontwikkeling, maar de schoolse vorming gaat juist over een soort mondiale vorming. De schoolse vorming draagt een zorg voor werelden en is niet alleen de plek waar de leerling als ik iets leer. Het schoolwerk is een collectieve manier van stilstaan, oefenen en studeren. De wereld heeft dus ook de school nodig, en de leerling, om opnieuw benoemd te worden, zoals een vogel opnieuw een naam krijgtals leerlingen zeggen: dit is een mees. Schoolse vorming betekent niet dat we van leerling-gecentreerd naar wereld-gecentreerd onderwijs gaan. Het gaat juist niet over de creatie van centra, maar om het vormen van een midden, een milieu, waar de diverse werelden, leerlingen en leerkrachten elkaar ontmoeten. Door de diverse werelden in school te brengen en te laten bestuderen en bevragen, worden nieuwe generaties telkens als nieuwkomers uitgenodigd te leren omgaan met die werelden. Schoolse vorming duurt lang, heeft tijd nodig, en is niet gericht op versnelling en resultaten. Schoolse vorming ziet alle leerlingen als pedagogische gelijken, want iedereen is leerling, en geeft hun pedagogische vrijheid, omdat de school hen niet vastpint op hun identiteit, talent of een andere voorbestemming, en hun de kans biedt zichzelf naar eigen idee te vormen. De school vertrekt van het idee dat onze kinderen niet onze kinderen zijn, dus de levensvisie van de ouders of de school als community met een identiteit, is pedagogisch secundair. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ⁠⁠⁠schoolleidersopleiding ATTC⁠⁠⁠ , onderwijsadvies ⁠⁠⁠School Matters⁠⁠⁠ en rustplek ⁠⁠⁠De vallei van het goede leven⁠⁠⁠ .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
95. De grammatica van de school - leraar en leerlingen? 31:49

25 weeks之前31:49

31:49

In een samenwerking tussen pedagogen van de universiteit Leuven, die begin 2025 een congres organiseerden over de toekomst van de school, en de schoolleidersopleiding ATTC maken we een speciale serie van Onderwijs leiden met hart en ziel over de grammatica van de school. Elke aflevering gaat over een of twee aspecten van de school. Deze keer… Kunnen we de school hebben, bedenken of maken zonder… leraar en leerlingen? Te gast zijn Maarten Simons en Rembert Dejans we spreken over de leraar en de leerlingen. Aspecten zijn: De leraar heeft een tussenpositie tussen het vak of de vakken en de leerlingen. Die tussenpositie maakt de leraar kwetsbaar. Niet alleen omdat ouders, overheid en samenleving meekijken in de school, maar vanwege de dubbele liefde tussen vak en leerling. De school zet de wereld centraal opdat leerlingen zelf vormgeven aan wie ze willen zijn. De wereld heeft de leraar nodig, omdat in de school, werelden worden meegedeeld. De leraar deelt die werelden met de klas en zet de eigen persoon niet in de spotlight. De leraar kan de eigen mening of overtuiging delen met leerlingen, maar heeft de verantwoordelijkheid om daar andere meningen, overtuigingen en werelden naast te zetten. Het is de leraar die leerlingen tot leerling maakt door te zeggen: probeer… en nog een keer. Daarmee kijk je met een pedagogische bril naar de leraar en niet met een sociologische bril. Deze performativiteit van de leraar is een manier van werken door leerlingen te laten oefenen. Het kan mislukken, dat de leerling geen leerling wordt, wanneer het te veel om prestaties gaat. Deze manier van werken maakt dat de school een eigen pedagogische wereld of atmosfeer is en dat er een vorm van gezamenlijke lichamelijkheid en sfeer is en dat leren ook lichamelijk is. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ⁠⁠schoolleidersopleiding ATTC⁠⁠ , onderwijsadvies ⁠⁠School Matters⁠⁠ en rustplek ⁠⁠De vallei van het goede leven⁠⁠ .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
94. De grammatica van de school - schoolplein en schoolgerei? 37:47

26 weeks之前37:47

37:47

In een samenwerking tussen pedagogen van de universiteit Leuven, die begin 2025 een congres organiseerden over de toekomst van de school, en de schoolleidersopleiding ATTC maken we een speciale serie van Onderwijs leiden met hart en ziel over de grammatica van de school. Elke aflevering gaat over een of twee aspecten van de school. Deze keer… Kunnen we de school hebben, bedenken of maken zonder… speelplaats of school yard en schoolgerei of tools? Te gast zijn Pieter Verstraete en Jan Masschelein en we spreken over de volgende aspecten van speelplaats en schoolgerei: Als school yard heeft de speelplaats of het schoolplein in het Nederlands ook een schoolse functie. Een school zonder school yard is geen school meer, een school zonder speelplaats wel. Spelen en de speelplaats zijn sinds de 17e eeuw in het Westen speciaal iets voor kinderen geworden, want volgende de kapitalistische logica was werken iets voor volwassenen. De speelplaats is niet bedoeld voor pauze of rust, dan denk je weer kapitalistisch productief. De presentie van leraren op de speelplaats is bedoeld als zorg, ook vanwege de mogelijk negatieve sociale dynamiek, en niet voor panoptische overcontrolering of sociale educaties. De speelplaats heeft een anarchistische werking als ze zand in de motor van school brengt. De speelplaats geeft kinderen de tijd van de seizoenen, van de spelletjes en van de beleving van het moment. De school kan ook die belevingstijd geven, wanneer ze werkt als een vrije tegenwoordige tijd, waarin leerlingen de vreugde ervaren van het studeren en het oefenen. Voor dit idee van school zijn directe instructie en Google School funest, want die helpen het leren wel effectief versnellen, maar schoolse vorming werkt juist door te vertragen. Het specifieke schoolgerei, zoals het bord of de pen, is juist bedoeld om te vertragen, om ergens de tijd voor te nemen om te oefenen. Podcastapparatuur en een klassieke camera zouden nieuw schoolgerei kunnen zijn, omdat ze vertragingstijd bieden om te studeren. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ⁠⁠schoolleidersopleiding ATTC⁠⁠ , onderwijsadvies ⁠⁠School Matters⁠⁠ en rustplek ⁠⁠De vallei van het goede leven⁠⁠ .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
93. De grammatica van de school - curriculum? 30:41

27 weeks之前30:41

30:41

In een samenwerking tussen pedagogen van de universiteit Leuven, die begin 2025 een congres organiseerden over de toekomst van de school, en de schoolleidersopleiding ATTC maken we een speciale serie van Onderwijs leiden met hart en ziel over de grammatica van de school. Elke aflevering gaat over een of twee aspecten van de school. Deze keer… Kunnen we de school hebben, bedenken of maken zonder… curriculum? Te gast zijn Maarten Simons en Rembert Dejans we spreken over de volgende aspecten van het curriculum: Curriculum kan prescriptief en descriptief benaderd worden, dus enerzijds als inhouden en vaardigheden die een leerling moeten leren, anderzijds als in curriculum vitae, dus na afloop terugkijkend vragen: wat heeft de school met mij gedaan? Curriculum als een leefwereld of een proces, in plaats van alleen de focus op het eindproduct en zo efficiënt en effectief mogelijk van A naar B te gaan. Wat daartussen net zo belangrijk. Curriculum als hardloop track, een ruimte en tijd die je bewust creëert om te kunnen oefenen in plaats van een instrument om het onderwijs te controleren. Curriculum als een manier om leerlingen tot het midden te brengen, het punt waarop ze elke richting uit kunnen. Je leert niet om schrijver te worden, wel om alles te kunnen schrijven. Curriculum als het leren van nieuwe werelden, maar ook van een andere verhouding met wat je al kent, zoals leren schrijven een nieuwe verhouding tot je moedertaal is. Curriculum als transformatie van de inhouden die de samenleving van belang acht en in vertrouwen overdraagt aan de school. Niet als uitvoeringsprogramma, maar als middel voor leraren om inhouden op tafel te leggen waar leerlingen mee kunnen oefenen. Curriculum als enerzijds een manier waarop de samenleving haar verwachting naar het onderwijs uitdrukt, in termen van inhouden, anderzijds als de vraag van de school aan de samenleving om haar verantwoordelijkheid op te nemen over wat op tafel moet komen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ⁠schoolleidersopleiding ATTC⁠ , onderwijsadvies ⁠School Matters⁠ en rustplek ⁠De vallei van het goede leven⁠ .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
92. De grammatica van de school - gebouw? 28:45

28 weeks之前28:45

28:45

In een samenwerking tussen pedagogen van de universiteit Leuven, die begin 2025 een congres organiseerden over de toekomst van de school, en de schoolleidersopleiding ATTC maken we een speciale serie van Onderwijs leiden met hart en ziel over de grammatica van de school. Elke aflevering gaat over een of twee aspecten van de school. Deze keer… Kunnen we de school hebben, bedenken of maken zonder… gebouw? Te gast zijn Maarten Van den Driesche en Jan Masschelein en we spreken over de volgende aspecten van de school als gebouw: De school als een configuratie van ruimtes, kamers, lokalen en gemeenschappelijke ruimten. De school als meer dan alleen een klas en leren, maar ook als een plek van pedagogisch leven, die ook een plek is van gedeeld, publiek leven, misschien wel de laatste. De schoolinrichting geeft aan welke inhouden je centraal wilt plaatsen. Is dat alleen taal en rekenen, omdat dit de basis zou zijn? Of het tekenlokaal, omdat het om leren aanschouwen gaat. Of de keuken of de sportzaal, vanwege het lichamelijke? De school moet onzichtbaarheid toestaan, zodat leerlingen zich kunnen vormen op een manier die niet op voorhand bepaald is, om te kunnen worden wie ze willen zijn. De school is een sterke materialisatie is van een belofte dat iedereen alles kan leren. De belofte op een open toekomst en die van een vrije tijd. De tijd om je te kunnen vormen. Kinderen worden door het schoolgebouw ook met het verleden geconfronteerd. Het nieuwe dat met het oude in contact komt. Het digitale ligt ook op tafel in de school, om het te bestuderen en je als leerling toe te verhouden, net als met taal, rekenen en andere werelden. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
91. Tjip de Jong over de school als organisatie, over goed onderwijs en over wetenschap 52:29

29 weeks之前52:29

52:29

Te gast is Tjip de Jong, onder meer bekend als host van de onderwijspodcast Tjipcast , en we spreken over de school als organisatie, over goed onderwijs en over wetenschap. Tjip is van oorsprong bedrijfskundige en gepromoveerd bij Jos Kessels op leren en innoveren in netwerken. Hij begon zijn werkende leven als leraar economie. Toen werd hij verliefd op het onderwijs. Hij geeft nog steeds les aan de Radboud en is zelfstandig organisatieadviseur. In ons gesprek gaan we vooral in op zijn specialiteit: de school als organisatie. Voor Tjip moet een schoolorganisatie zo worden ingericht en geleid dat onderwijs in de vorm van cultuuroverdracht mogelijk wordt. Daarbij is het maken van keuzes wezenlijk, want tijd is in zijn ogen het grootste kapitaal van een organisatie. Een ander belangrijk hulpmiddel in een organisatie is het hanteren van de empirische cyclus, waarmee je als stichting of school zorgt voor een continue professionele onderwijscultuur. Goed onderwijs aan kinderen en jongeren is volgens Tjip anders dan aan volwassenen. Waar volwassenen sociaal-constructivistische leervormen kunnen inzetten, is de cognitive load theory voor het leren in het funderend onderwijs geschikter. Die theorie biedt een wetenschappelijke basis voor het effectief overdragen van kennis, voor hem de belangrijkste taak van goed onderwijs. Zeker ook als je wilt werken aan kansengelijkheid voor iedereen. Hoewel Tjip zichzelf niet primair ziet als wetenschapper, maar als onderzoeker en creator, is de wetenschappelijke methode voor hem het mooiste dat we hebben in het onderwijs en in de school als organisatie. Hoe goed wetenschap daarbij is, hangt af van de gevolgde methode. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
90. Mahfoud Mokaddem en Arash Mortezavy over pedagogische moed 1:01:16

31 weeks之前1:01:16

1:01:16

Te gast zijn de pedagogische leraren Mahfoud Mokaddem en Arash Mortezavy en we spreken over pedagogische moed. Mahfoud is leraar theater en burgerschap in het mbo en heeft vorig jaar een theatervoorstelling over zijn onderwijswerk gemaakt, getiteld Moed. Arash is een van de leraren vo die landelijke erkenning kregen als leraar van het jaar. Mahfoud vertelt eerst over zijn theaterstuk Moed, waarin hij zijn pedagogische werkwijze verwerkt heeft. De pedagogische moed zit in zijn manier van lesgeven, die hij ontmoeten noemt. Hij komt als leraar zonder voorbereiding, vooroordelen en verwachtingen de klas binnen om zijn mbo studenten te ontmoeten waar hij ze aantreft. Wat de student bezighoudt geeft hem aanknopingspunten om op door te gaan. Dan pas wil hij kennis aanreiken, maar liever stelt hij kritische vragen over wie zij willen zijn en wat hun dromen zijn. Hij schroomt daarbij niet om zelf ook te vertellen hoe hij in het leven en in de samenleving staat. Hij wil graag dat er biografische en levensbeschouwelijke ontmoeting is in het onderwijs. Arash' manier van lesgeven sluit aan bij Mahfoud en dus bij de leerlingen. Ondanks dat hij leraar van het jaar is, gaat het hem niet om de beste leraar, maar om het beste in leraren. Dat is hun bezieling als mens en hun pedagogische betrokkenheid op leerlingen. Een leraar bedient en fasciliteert in zijn ogen de groei van leerlingen. Met de dichter Khalil Gibran geeft hij aan dat een leraar niets doet, maar de leerling begeleidt naar de drempel van de eigen geest. Voor hem heeft pedagogische moed ook te maken met ethiek en levensbeschouwing. Waarom zijn we hier? Waarover hebben we het met elkaar in de klas? En als leraren onderling? Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
89. Joris Verheijen over Bildung en vorming naar aanleiding van zijn boek Revolutie in de schoolgang. Radicaal-romantische Bildung in en buiten het onderwijs tussen 1789 en nu 59:10

33 weeks之前59:10

59:10

Te gast is leraar filosofie Joris Verheijen en we spreken op politieke, radicaal-romantische wijze over Bildung en vorming naar aanleiding van zijn recente boek Revolutie in de schoolgang. Radicaal-romantische Bildung in en buiten het onderwijs tussen 1789 en nu. Op 21 mei 2025 organiseert NIVOZ in Rotterdam een symposium over het boek , waar naast Joris ook de Leuvense schoolpedagoog Jan Masschelein zal spreken. Volgens Joris wordt Bildung vaak door politici en onderwijsmensen als toverwoord gebruikt tegen een te neoliberale visie op onderwijs. Het begrip wordt dan een pleidooi voor onderwijs dat meer is dan kwalificatie of socialisatie in de economie. Wat Bildung echter precies is, wordt vaak niet duidelijk gemaakt. Dat is maar goed ook, volgens Joris, want als mensen het gaan uitleggen, blijken ze vaak langs elkaar heen te praten. In ons gesprek geven we eerst de drie gangbare interpretaties van Bildung: Bildung als algemene vorming of kwalificatie, Bildung als persoonlijke vorming of subjectificatie, en Bildung als disciplinerende of socialiserende vorming. Joris heeft in zijn promotietraject ontdekt dat er van meet af aan ook een radicaal-romantische Bildung is geweest van Forster en later Benjamin, die subjectificatie verbond met maatschappelijke verandering en zelfs met revolutie, en daarmee een tegenhanger was van de meer individualistische en conservatieve Bildung van Goethe en Humboldt. Joris legt dit denken ook naast hedendaagse denkers als Joep Dohmen en Gert Biesta en geeft tips hoe je deze subversieve Bildung in het curriculum een plek kunt geven. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
88. Ingrid den Hollander en Sayma Kuipers over spelend leren in de kleuterklas en het team 49:57

35 weeks之前49:57

49:57

Te gast zijn kleuterleerkracht Ingrid den Hollander en trainer en spreker Sayma Kuipers en we spreken over spelend leren in de echte kleuterklas en in de metaforische kleuterklas van het team. Aanleiding is Sayma’s organisatieboek Het is hier net een kleuterklas , maar ook Ingrid heeft een boek geschreven, het prentenboek voor kleuters Diede Durft! Sayma gebruikt de metafoor van de kleuterklas voor het spelend leren in teams. Mensen geven haar vaak terug dat hun werk- of schoolteam net een kleuterklas is, waarmee ze bedoelen dat iedereen de eigen gang gaat en teamleden niet echt samenwerken. Sayma draait deze negatieve duiding om naar een positieve. Juist wanneer elk team een kleuterklas is, zou het samenwerken en het eigen werk veel plezierig zijn. Kleuters hebben namelijk essentiële kenmerken voor werkgeluk. De kenmerken die daarvoor volgens haar zorgen zijn: nieuwsgierigheid, doorvragen naar het waarom, mensen echt willen leren kennen, creativiteit, focus hebben, met passie werken en experimenteren. Ingrid ziet in haar kleuterklas veel van die kleuterkenmerken terug. Zij geeft in ons gesprek veel voorbeelden van het gedrag van kleuters, van spelend leren en van het gepersonaliseerd begeleiden daarvan door leerkrachten. Ingrid hecht een enorm belang aan spelend leren, omdat kinderen daardoor volgens haar zowel letters en cijfers als relationele vaardigheden leren. Sayma ziet dat belang ook voor de volwassen mens. Spelen versterkt naast werkgeluk ook de onderlinge relaties en de executieve vaardigheden. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
87. Arjan van der Meij over het geheim van het vakmanschap van leraren en over Ontwikkelkracht 1:03:37

37 weeks之前1:03:37

1:03:37

Te gast is Arjan van der Meij, natuurkundeleraar in hart en nieren en coördinator van Expertscholen Ontwikkelkracht , en we spreken over het geheim van het vakmanschap van leraren. De missie van Arjan voor 2025 is om achter het geheim te komen van het vakmanschap van leraren. Hij is een bruggenbouwer tussen wetenschap en lespraktijk in zijn werk voor Ontwikkelkracht. Bij deze overheidsorganisatie werken ze evidence informed. Dat is een een model van drie cirkels die in elkaar haken. De kennis uit onderzoek, de context van de school en de leerling en de praktijkkennis van de leraren. Waar de drie cirkels elkaar raken vindt evidence informed werken plaats. Arjan kan goed met het model uit de voeten, maar vraagt zich ook af of het vakmanschap toch niet nog complexer is. Zoals ik zelf me bijvoorbeeld afvraag welke rol de pedagogiek in het model heeft. Arjan put voor zijn missie enerzijds uit zijn werk voor Expertscholen Ontwikkelkracht, waar hij bij scholen datgene wat werkt overdraagbaar wil maken naar andere scholen. Anderzijds uit zijn lange geschiedenis als leraar in het VO en van zijn jarenlange bemoeienis op landelijk niveau met onderwijs en onderwijsbeleid. Zo kwam hij als Boze Beta op voor meer uren voor natuurkunde en stortte hij zich vol overgave op het maakonderwijs. Tot slot heeft hij veel geleerd van zijn eigen leraren op de kleuterschool, lagere school, middelbare school en de universiteit, maar vooral van collega-leraren op zijn eigen emancipatieschool De Populier in Den Haag. Want wat was nu toch het geheim van zijn mavo-collega Gerard? Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
86. Joep Dohmen over persoonsvorming en motivatie van leerlingen n.a.v. zijn boek Iemand zijn, filosofie van de persoonlijke vorming 1:07:57

43 weeks之前1:07:57

1:07:57

Te gast is praktisch filosoof Joep Dohmen en we spreken over persoonsvorming en motivatie van leerlingen naar aanleiding van zijn boek Iemand zijn, filosofie van de persoonlijke vorming . Prof. dr. Joep Dohmen is emeritus-hoogleraar ethiek aan de Universiteit voor Humanistiek en Lector Bildung aan de Hogeschool voor Toegepaste Filosofie en vooral ook bekend van zijn boeken over levenskunst. De laatste decennia heeft hij filosofie verbonden aan pedagogiek, want hij maakt zich zorgen over de slechte neoliberale invloeden op de persoonsvorming van jonge mensen. Hij vindt dat opvoeding en onderwijs een pedagogisch vormingsprogramma moeten bieden. Zijn programma bouwt hij op drie begrippen: context, onteigening en toe-eigening. De context is onze biografie en onze cultuur-maatschappelijke context waarin digitale techniek en neoliberalisme ons, zoals Foucault hem leerde, subtiel disciplineren tot ik-gerichte consumenten. Biografie en maatschappij werken zo onteigenend in op onze autonomie, wilsvorming en motivatie, zijn tweede begrip. Onteigenen betekent dat je niet die vrije en verantwoordelijke volwassen persoon wordt, die iedere mens in potentie kan zijn. Voor je het weet, denk je dat het leven een keuzebiografie is, terwijl leven als een persoon zoveel emotioneler, gelaagder, modderiger, tragischer en verantwoordelijker is. Om van vermogen tot competentie te komen, is zijn derde begrip toe-eigening bedoeld. In lijn met filosofen als Kant, Nietzsche, Roesler, Bieri en Taylor ontwikkelt Joep als sociaal-liberaal een bestaansethiek met vormingsprogramma, waarin jonge mensen sterke persoonlijke evaluaties leren maken ten aanzien van behoeften, emoties, idealen, invloeden, waarden en wensen die in en om hen zijn. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC , de unieke schoolleidersopleiding vakbekwaam in Hilversum die ontworpen is vanuit 25 PO en VO scholen, waaronder internationale scholen, onderwijsadvies School Matters dat schoolleiders op een positieve en ontwikkelingsgerichte manier helpt om duurzame verbeteringen in hun school te realiseren en op maat gemaakte scholing biedt, ook in-company, en de Vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
85. Fred Janssen en Wilna Meijer over algemene vorming, de pedagogisch-didactische driehoek en de perspectievenbenadering 1:09:32

44 weeks之前1:09:32

1:09:32

Te gast zijn de hoogleraar didactiek Fred Janssen en de emeritus universitair hoofddocent algemene pedagogiek Wilna Meijer en we spreken over hun nieuwe boek Onderwijs op koers houden, een pedagogisch-didactisch kompas , dat gaat over algemene vorming, de pedagogisch-didactische driehoek en de perspectievenbenadering. Een gesprek dat naadloos aansluit bij mijn podcastgesprekken met hun medeauteurs Piet van der Ploeg (nr. 82) en Jan Dirk Imelman (nr. 33). In ons gesprek gaat het eerst over algemene vorming en die driehoek. Wilna legt uit wat de klassieke pedagogische bedoeling is van algemene vorming: een brede, diepe en samenhangende inleiding in relevante vakgebieden, met het doel dat alle leerlingen - gelijkheid - mondig en vrij worden. Onder andere de ideeën van haar favoriete pedagogen Herbart en Derbolav passeren de revue. Fred noemt de samenbindende kracht van de driehoek. Voor hem houdt de triadische pedagogiek het onderwijs op koers. Goed algemeen vormend onderwijs kan niet zonder de balans tussen de drie hoeken leerling, leraar en leerstof. Evenzo kan leraarschap niet zonder pedagogische tact waarmee je de drie hoeken in balans houdt. Het tweede deel gaat met name over de perspectievenbenadering van Fred, waarmee hij de algemeen pedagogische theorie van algemene vorming en mondigheid hanteerbaar maakt voor de schoolvakken. Die benadering zoekt in alle leerjaren de balans tussen uitzoomen op de essentie en inzoomen op specifieke vragen in het vak, en is toepasbaar op vakonderwijs en probleemgestuurd onderwijs. Leerlingen kunnen zelfs de complexe vraagstukken van onze tijd via de perspectieven benaderen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, de unieke schoolleidersopleiding vakbekwaam in Hilversum die ontworpen is vanuit 25 PO en VO scholen, waaronder internationale scholen, door School Matters dat schoolleiders op een positieve en ontwikkelingsgerichte manier helpt om duurzame verbeteringen in hun school te realiseren en op maat gemaakte scholing biedt, ook in-company en door de idyllische rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
84. Lisette Bastiaansen over de pedagogische grondhouding van aandachtige betrokkenheid 1:02:45

46 weeks之前1:02:45

1:02:45

Te gast is pedagoge en onderzoekster Lisette Bastiaansen en we spreken over de pedagogische grondhouding van aandachtige betrokkenheid, een thema waarop ze is gepromoveerd bij Gert Biesta We beginnen met het de pedagoog Otto Friedrich Bollnow, die rond 1960 schreef over de pedagogische relatie. Hij speelt drie keer met het woord stem: gestemdheid, bestemdheid en afgestemdheid. Gestemdheid gaat over de houding, visie en waarden, die de volwassene meebrengt, en over de juiste stemming voor het kind. Gestemdheid zouden wij pedagogisch klimaat noemen. Bestemdheid gaat over de bedoeling van de pedagogische relatie, zoals we nu zeggen: een zelfstandig persoon worden. Afgestemdheid betreft hoe de volwassene aansluit bij de ontwikkelingsfase en mogelijkheden van het kind. In het onderwijs associeren we dat met didactiek. In het tweede deel leren we de gestemdheid van Lisette zelf beter kennen. Haar stemming is in haar jeugd beïnvloed door zorg vanwege ziekte in het gezin. Enkele existentieel pedagogen en theologen bekrachtigden in haar vorming als pedagoge wat ze toen geleerd had over menselijkheid. En Gert Biesta ontlokte als haar pedagogisch promotor haar eigenheid als pedagoge. We eindigen met haar vondst ‘aandachtige betrokkenheid’, die drie bewegingen kent: aandachtig zijn, waarmee je als volwassene open staat voor het kind, aanwezig zijn, waarmee je het kind leert naar binnen te gaan als subject, en betrokken-zijn, zodat het kind zich leer verbinden met anderen en de wereld. Wereldgerichtheid is voor haar ook het doel van de pedagogiek, niet kindgerichtheid. Daarom horen goed afgestemde kennis, hoge verwachtingen en omgaan met kwetsbaarheid er helemaal bij. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , de unieke schoolleidersopleiding vakbekwaam in Hilversum die ontworpen is vanuit 25 PO en VO scholen, waaronder internationale scholen, School Matters, dat schoolleiders op een positieve en ontwikkelingsgerichte manier helpt om duurzame verbeteringen in hun school te realiseren en op maat gemaakte scholing biedt, ook in-company, en de idyllische rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
83. Jan Jaap Hubeek over pedagogiek en goed onderwijs in tijden van AI 50:42

48 weeks之前50:42

50:42

Te gast is Jan Jaap Hubeek en we spreken over pedagogiek en goed onderwijs in tijden van AI. Jan Jaap is leraar geweest in PO, MBO en HBO, podcaster en bestuurder. Momenteel is hij directeur-bestuurder bij NIVOZ. We beginnen met zijn pedagogische fascinatie voor AI aan de hand van het boek Frankenstein en de pedagogiek van Philippe Meirieu. De fout van dokter Frankenstein was dat hij de mens die hij maakte niet wilde begeleiden in de wereld, zelfs niet toen deze er zelf om vroeg. Zo is het ook de vraag wat AI vraagt van de pedagogische rol van de leraar. In het vervolg deelt hij zijn voorlopige visie op goed onderwijs, pedagogiek en didactiek. Eerst via biografische ervaringen als leerling en meester, daarna via zijn ervaringen met het vrijeschoolonderwijs en zijn rol als NIVOZ-directeur-bestuurder. Goed onderwijs is voor hem altijd contextgericht en levensecht, waarbij de rol van didacticus en pedagoog samenkomen. Help het kind verder en zie het kind. Omdat onderwijs per context verschilt, moet onderwijs congruent zijn met wat je daarmee bedoelt. Voor Jan Jaap heeft die bedoeling te maken met vorming, geïnspireerd als hij is door Jan Bransen, en met leerlingen de gelegenheid bieden te verschijnen in de wereld met een eigen wil. Die wilsgedachte heeft hij van Gert Biesta en van het vrijeschoolonderwijs. Van Rob Martens leerde hij het belang van spelen, motivatie en de zelfdeterminatietheorie. Tot slot gaat goed onderwijs over inclusie, medemenselijkheid en samen congruent en wakker zijn. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
82. Piet van der Ploeg over opvoedend onderwijs en onderwijsdomheden 1:09:10

50 weeks之前1:09:10

1:09:10

Te gast is onderwijsfilosoof Piet van der Ploeg en we spreken over opvoedend onderwijs als remedie tegen wat hij noemt domheden in het onderwijs. Piet is lector Pedagogiek en Ethiek bij Academica en heeft zijn wortels in de Groningse School van Jan Dirk Imelman. Piet vertelt eerst over zijn kennismaking met het onderwijsdenken van Imelman en diens triadische pedagogiek, oftewel de pedagogische driehoek: leerling-leraar-leerstof. Tot zijn verbijstering zag hij de pedagogiek verworden tot dyadisch en uiteindelijk monadisch, want nu is alles gericht op de leerling en diens eigenaarschap. De verzelving van het onderwijs noemt hij dat. Een van de domheden die hij waarneemt in het onderwijsveld. In het vervolg gaan we in op andere onderwijsdomheden en hypes, zoals rondom de drie van Biesta en burgerschapsonderwijs. Tegenover kwalificatie, socialisatie en subjectificatie zet Piet de vier van Ballauff. Theodor Ballauff onderzocht drieduizend jaar onderwijsgeschiedenis en ontdekte ruim dertig onderwijsfuncties, die hij onderbracht in vier dimensies: kwalificatie, socialisatie, wereldverbetering en ontvorming. Dat laatste betekent dat leerlingen tijdens de kwalificatie, socialisatie en wereldverbetering ook leren om daarop fundamenteel kritisch te zijn. Zij moeten zich kunnen onttrekken aan de intenties en invloed van die eerste drie. Kritisch denken kenmerkt ten slotte de onderwijsvisie van Piet zelf. Hij noemt die opvoedend onderwijs en schrijft daarover een boek. In lijn met Imelman en Ballauff gaat het hem bij onderwijs om weten en om geweten. Simpeler kan hij het niet maken. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
81. Joop Berding en Anke Swanenberg over ambachtelijk onderwijs en formatief handelen 1:03:00

52 weeks之前1:03:00

1:03:00

Te gast zijn onderwijspedagoog Joop Berding en toetsdeskundige Anke Swanenberg en we spreken over ambachtelijk onderwijs en formatief handelen, naar aanleiding van het prachtige boekje Het tractaat over het spieken van Cornelis Verhoeven, uitgegeven door Telos . We gaan eerst in op de kern van de filosofie van het onderwijs van deze Nederlandse filosoof en classicus. Volgens Joop draait het bij Verhoeven om kennis en om de eruditie van de leraar, die door middel van de verwondering de interesse en de motivatie van de leerling wekt. Onderwijs gebeurt in een pedagogische relatie tussen leraar en leerling en in de school als een eigen biotoop. Verhoeven zet zich hiermee af tegen onderwijs dat enkel alleen gericht is op het snelle resultaat. Dat noemt hij de productie van schijn. Deze filosofie van het onderwijs sluit wonderwel aan bij wat toetsdeskundige Anke zo aantrekt in formatief handelen en cijferloos werken. Vanuit het gedachtegoed van Dylan Wiliam onderscheidt zij de leer- en de presteerzone. Zolang leerlingen in de leerzone zitten, helpen formatief handelen en kwaliteitsbesef hen verder en moet je ze niet kwellen met beoordelingen, iets wat Verhoeven ook voorstaat voor examenleerlingen. In de presteerzone zullen leerlingen dan niet verrassend anders scoren op summatieve toetsen. In het tweede deel van het gesprek gaan we dieper en persoonlijker in op de ervaringen, inspiraties en visies van Joop en Anke ten aanzien van goed onderwijs en het ambacht van de leraar. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
80. Hannah Bijlsma over het meten, het verbeteren en de magie van leskwaliteit 58:25

1 year之前58:25

58:25

Te gast is onderzoekster en leerkracht Hannah Bijlsma en we spreken over haar boek Zicht op de les , dat gaat over het effectief verbeteren van leskwaliteit. We gaan eerst in op haar proefschrift over het meten van leskwaliteit op basis van leerlingpercepties en hoe leraren daarmee omgaan. Die percepties worden onder meer beïnvloed door hoe leerlingen op een vak scoren en hoe populair leraren zijn. De leskwaliteit verbetert vlak na de feedback, maar dat effect ebt ook weer weg. We leren Hanna daarna professioneel en persoonlijk beter kennen en gaan in op literatuur die haar inspireert. Het boek The hidden lives of learners heeft haar geleerd te focussen op het overbruggen van de gap tussen het leren van leerlingen en effectief leraarsgedrag. En Daniel Muijs leerde haar op welke terreinen leraren effectief gedrag moeten vertonen, zoals veilig lesklimaat, effectieve instructie, time on task en aansluiten bij voorkennis. Ten slotte bespreken we de hoofdlijn van haar nieuwe boek, dat begint bij het zelf leren definiëren van leskwaliteit, wat Hannah dus niet voorkauwt, en gaat via de meetmethoden van leskwaliteit, zoals observeren, leerlingpercepties en docentenzelfevaluaties, naar expertgedrag, een gedeelde verbetercultuur en stevig onderwijskundig leiderschap. Met haar prachtige zeilmetafoor geeft zij uiteindelijk haar visie op het leraarschap. Net als bij zeilen, kun je lessen effectief verbeteren met behoud van de magie en schoonheid van het gebeuren. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC , onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
79. Erik Borgman over goed onderwijs vanuit een visie op goed (samen)leven 1:38:08

1 year之前1:38:08

1:38:08

Te gast is emeritus hoogleraar Erik Borgman met wie ik in twee delen spreek over goed onderwijs vanuit zijn visie op goed samenleven en goed leven. Deel 1 duurt ongeveer 1 uur. Deel 2 zoomt in op bestuur, toezicht en schoolleiding. In het eerste deel spreken we over zijn visie op goed samenleven van waaruit hij naar goed onderwijs kijkt. Hij stelt dat wij mensen, ieder met de eigen visie op het goede leven, samen met anderen de samenleving opbouwen. Een samenleving is dus niet zo maakbaar dat je die van bovenaf bepaalt vanuit voorafbepaalde normen en economische standaarden. Daarna spreken we over zijn visie op goed onderwijs. Hij ziet leerlingen als medebouwers van de samenleving en vindt dat goed onderwijs hen moet leren hoe je samen de samenleving opbouwt en vernieuwt. Dus ook onderwijs moet leerlingen niet kneden op basis van vooropgestelde economische standaarden en maatschappelijke normen. Leerlingen zijn volgens hem bronnen. Ga er vanuit en sta ervoor open dat ze iets kunnen wat ze van tevoren vaak niet eens wisten dat ze het konden, en wat wij als leraren ook niet hebben bedacht. Na de samenvatting van deel 1 gaan we in deel 2 in op het belang van de vrijheid van en voor onderwijs, een infrastructuur die deze visie op goed onderwijs mogelijk maakt, en op wat bestuur, toezicht en schoolleiders hierin kunnen betekenen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC , de unieke schoolleidersopleiding vakbekwaam in Hilversum die ontworpen is vanuit 25 PO en VO scholen, waaronder internationale scholen, en door School Matters dat schoolleiders op een positieve en ontwikkelingsgerichte manier helpt om duurzame verbeteringen in hun school te realiseren en op maat gemaakte scholing biedt, ook in-company, en door rustplek De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
78. Iliass El Hadioui over het gedachtegoed van de Transformatieve School 1:04:53

1 year之前1:04:53

1:04:53

Te gast is onderwijssocioloog Iliass el Hadioui en we hebben een sociologisch, pedagogisch en persoonlijk gesprek over het gedachtegoed van de Transformatieve School. Iliass geeft eerst persoonlijke en sociologische reflecties over hoe hij en zijn gezin van herkomst in Nederland en het onderwijs aardden. Deze ervaringen waren zo vormend voor hem dat hij onderwijssociologie ging studeren en later onderwijspedagogiek bestudeerde. Gaandeweg het gesprek gaan we dieper in op het gedachtegoed van de Transformatieve School. Daarin deed hij vele inspirerende uitspraken, zoals: Je bent niet in staat iets prioritair te maken voor leerlingen als het geen prioriteit heeft voor jou. Als we meer weten hoe kinderen beter kunnen leren, dan hebben we nog geen antwoord gegeven waartoe de school is. De school is geen werkgelegenheidsproject voor volwassenen, maar een trampoline voor leerlingen. Maak in de school als leefomgeving allerlei sociale ruimtes waar de leerlingen als mens kunnen verschijnen. Alle mensen zijn ergens toe gemotiveerd, maar ben je als professional in staat voorbij je eigen ego te komen in het licht van het hogere doel. Het gaat stromen op school zodra een professioneel team denkt: oh, maar dit kunnen we ook met z’n 25-en doen i.p.v. alleen. Didactisch hoge verwachtingen vraagt ook om een professionele cultuur van hoog vertrouwen Leiderschap betekent leidinggeven aan de leefwereld, de gemeinshaft, van de school en is voortdurend gericht op het realiseren van de ik-wij balans . Het geluid klinkt deze keer overigens wat holler dan gewoonlijk. Dat komt primair door de ruimte waarin we opnamen. Maar het zou ook wel eens door de diepgang van het gesprek kunnen komen. Dit was het laatste gesprek van dit seizoen. Dank voor het waarderen en delen van de podcast. Mijn bedoeling is om jou en collega’s in het onderwijs te blijven inspireren met klassieke en nieuwe inzichten uit de onderwijspedagogiek, om zo samenhang tussen pedagogiek en didactiek en tussen leraarschap en leiderschap te brengen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
77. Wouter Modderkolk over de echte opdracht van onderwijs en congruentie tussen intenties, ontwerp en handelen 58:06

1 year之前58:06

58:06

Te gast is Wouter Modderkolk en we spreken over de opdracht van onderwijs en over congruentie tussen intenties, ontwerp en pedagogisch handelen. Wouter is docent aan de Stichtse Vrije School in Zeist, onderzoeker bij het lectoraat ‘Waarde(n) van Vrijeschoolonderwijs’ en promovendus aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Van het Vrijeschoolonderwijs heeft hij de overtuiging dat onderwijs gezondmakend moet zijn en leerlingen moet leren denken als een zelf, bij het lectoraat heeft hij verschillende onderzoeken gedaan naar de subjectiverende dimensie van onderwijs en in zijn promotieonderzoek bij leraren en schoolleiders zoekt hij naar congruentie tussen onderwijspedagogische intenties, onderwijsontwerp en pedagogisch handelen. Wouter ziet zichzelf als pedagogisch troubadour, die vragen stelt, breedvormend onderwijs voorstaat en vooral dus congruentie wil brengen. In zijn werk heeft hij zowel oog voor de pedagogische relatie als de schoolcultuur en de pedagogische schoolleider. Hij is een verbindend en geen polemisch mens. Zelf zegt hij: ik ben voor iets en niet tegen iets anders. Hoewel Wouter een Vrijeschoolleraar in hart en nieren is en zijn onderwijsidealen uit dat onderwijs stammen, richt hij zich op het brede onderwijsveld en vertaalt hij de taal van het Vrijeschoolonderwijs voor een breder publiek. Zo heeft hij bijvoorbeeld de Vrijeschoolideeën over reïncarnatie en de mens als geestelijk wezen vertaald in de metafoor van het briefje. Ga er eens als leraar vanuit dat iedere leerling een eigen briefje of opdracht heeft, help die leerling het eigen briefje te leren vinden en het te leren lezen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
76. Marijn Evers en Chi Chiu over de zelfdeterminatietheorie 2.0 in onderwijs en leiderschap 1:09:27

1 year之前1:09:27

1:09:27

Te gast zijn Marijn Evers en Chi Chiu van het kennisinstituut vitaliteit Chivo en we spreken over psychologische basisbehoeften en moraliteit in onderwijs en leiderschap. Marijn en Chi werken aan de hand van de wetenschappelijke theorie van zelfdeterminatie aan vitaliteit. Hoe kunnen leerlingen, leraren en leidinggevenden vitaliteit ervaren in het onderwijs? Vitaliteit is bij hen echter niet alleen een subjectieve ervaring van het bevredigen van fysieke en psychologische basisbehoeften, maar gaat uiteindelijk over moraliteit en waardigheid. Waardigheid is het vervullen van basisbehoeften en moraliteit. De zelfdeterminatietheorie is uit en te treuren empirisch onderzocht en de resultaten zijn meervoudig gerepliceerd. De motivatie van mensen wordt beïnvloed door de mate van autonomie, competentie en verbondenheid die we ervaren. Het kennisinstituut Chivo bouwt voort op deze theorie en stelt dat er nog een vierde psychologische basisbehoefte is: moraliteit. Dit idee stoelt op een mensbeeld: de mens wil samenwerken, is homo collobaratus. Voor de praktijk in het onderwijs en het leidinggeven hebben ze bij Chivo vier werkwoorden uitgewerkt, waarmee je de vier basisbehoeften bij anderen kunt helpen vervullen: betrokken-zijn, bewust maken, begeleiden en behoeden. Ze hebben ook hun tegenhangers: domineren, dwingen, afwezigheid en afwachtendheid. Met dit denken raken ze aan de pedagogische praktijkdrieslag van Gert Biesta: onderbreken, vertragen en ondersteunen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
75. Carlinke Jansen en Tiemen Zijlstra over werkgeluk door coaching 1:03:11

1 year之前1:03:11

1:03:11

Te gast zijn Carlinke Jansen van Carlinke Coaching en krachtgericht coach Tiemen Zijlstra. We spreken over coaching in relatie tot werkgeluk in het onderwijs. Carlinke schreef het coachingsboek Onderwijs = Topsport . Verandercoach en communicatie-expert Carlinke ontdekte dat als onderwijs topsport is, de directeur een topsportcoach is. Vanuit die metafoor werkt zij zes werkprincipes uit in haar boek. Werk aan een gezamenlijk doel en aan heldere verwachtingen. Stimuleer ieders persoonlijke ontwikkeling. Speel in op de basisbehoeften van iedere leerkracht. Communiceer in de stijl van de leerkracht en omarm de verschillen in je team. Schoolleideropleider en kernkwaliteitenfluisteraar Tiemen coacht leerkrachten, directeuren en ook leerlingen in de dagelijkse praktijk. Hij werkt vanuit de vijf principes van krachtgericht coachen die Fred Korthagen heeft ontwikkeld vanuit zijn model kernreflectie (en met wie ik in podcast 47. spreek over krachtgericht coachen). Tiemen brengt die vijf principes terug tot drie. Boor ieders kernpotentieel aan, dat bestaat uit kernkwaliteiten en idealen. Ga belemmeringen te lijf en lift tussen denken, voelen, willen. In het gesprek geven beiden voorbeelden van hoe ze met hun principes werken. Via hun coaching hopen ze bij te dragen aan gezamenlijkheid en aan oplaadmomenten voor ieders werkgeluk. In ons gesprek tonen zij zelf ook hun kernkwaliteiten. Voor beiden zijn rust, authenticiteit en enthousiasme kernkwaliteiten, waarnaast dertiger Carlinke ook doordacht doelgericht is en zeventiger Tiemen gegrond liefdevol. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
74. Astrid Ottenheym en Robbin Haaijer over de pedagogische alliantie n.a.v. hun boek Hoe is het met jou? 1:02:20

1 year之前1:02:20

1:02:20

Te gast zijn Astrid Ottenheym en Robbin Haaijer en we spreken over hun boek ‘ Hoe is het met jou? Lessen uit een pedagogisch ecosysteem’ en hun ervaringen in een samenwerkingsverband Passend Onderwijs. Astrid was negen jaar directeur-bestuurder van het samenwerkingsverband Passend Onderwijs Noord-Kennemerland. Zij wilde dit verband niet vormgeven als een instrumenteel netwerk van protocollaire systemen, maar als een relationeel pedagogisch ecosysteem rondom de ontwikkeling van de kinderen. Robbin ondersteunde haar daarin vanuit zijn adviesbureau De bedoeling. In de ogen van Astrid vormen meerdere cirkels rondom het kind een pedagogisch ecosysteem. De buitenste cirkels vertolken de maatschappij en allerlei jeugdinstellingen, terwijl de belangrijkste cirkel de binnenste cirkel dichtbij het kind is: de ouders, leerkrachten en andere vanzelfsprekende professionals rondom het kind. Astrid noemt deze cirkel de pedagogische alliantie, waar Dorien Graas in aflevering 64 spreekt van de pedagogische basis. Het mooie van ‘alliantie’ is dat daarin een opdracht zit van het zoeken van verbinding met elkaar. De lessen die Astrid en Robbin en de andere betrokkenen in hun samenwerkingsverband trokken, hebben te maken met dit intermenselijke karakter. Niet vanuit je eigen organisatiebelang werken, maar samen puzzelen en het juiste vraagstuk op tafel krijgen in het belang van de ontwikkeling van het kind. Dan gaat het om menselijke zaken als hoop en vertrouwen en elkaar telkens de relationele vraag stellen Hoe is het met jou? En voor jou? In het gesprek komen tot slot meer intermenselijke wijsheden aan bod, zoals over goed leiderschap. Dat is volgens hen niet iets van een persoon, maar gebeurt tussen mensen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
73. Marnix Reijmerink over doorleefd persoonlijk leiderschap en de Taal van Transitie 57:11

2 years之前57:11

57:11

Te gast is Marnix Reijmerink, partner in De School voor Transitie , met wie ik spreek over doorleefd persoonlijk leiderschap naar aanleiding van het boek Taal van Transitie. Je roeping als leider in een wereld in verandering . Kenmerkend voor doorleefd persoonlijk leiderschap is dat je als leidinggevende emotioneel diepgaand in dialoog gaat met jezelf en met anderen over wie jij bent en wat jij in beweging wilt zetten in de wereld. Via je levenslijn vind je je persoonlijke roeping. Die valt niet samen met je rol als leidinggevende, maar draagt en kleurt al jouw sociale, maatschappelijke en professionele rollen. In je roeping komen jouw persoonlijke identiteit en purpose samen. Marnix vertelt ook over zijn eigen roeping: een kameraad die avontuur brengt op weg naar overgave. Hij baseert deze op zijn ervaringen van caring, daring en gemis in zijn jeugd, in zijn manier van hechten en verbinden en in zijn loopbaan als leraar en leidinggevende. Caring en daring zijn twee even belangrijke kernbegrippen in de leiderschapsvisie en de veranderkundige werkwijze van de School voor transitie, waar hij als partner voor werkt. Transitie is een doorleefde manier van omgaan met externe veranderingen. In de werkcontext is een verandering vaak een gegeven van buitenaf, maar is de beleving voor iedereen anders. De welbekende weerstand bij verandering ziet hij dan ook als een kwestie van beleving: het niet hebben kunnen aangaan van verlies, afscheid en rouw. Marnix geeft ook aan hoe de transitiecirkel van hun school werkt. Daarbij ga je met jezelf en met elkaar een weg van zes stappen: contact en welkom, hechting en veerkracht, verbinding en intimiteit, verlies en afscheid, rouw en integratie en tot slot betekenisgeving en roeping. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
72. Maarten Huygen en Erik Ex over Nog wat geleerd vandaag? Hoe kennis terugkeert in het onderwijs. 1:04:07

2 years之前1:04:07

1:04:07

Te gast zijn journalist Maarten Huygen en leraar Erik Ex en we spreken over Maartens boek ‘Nog wat geleerd vandaag? Hoe kennis terugkeert in het onderwijs.’ In het boek en ons gesprek beschrijft Maarten de lange geschiedenis van progressief onderwijs. Dit zgn. vernieuwingsonderwijs blijkt helemaal niet zo nieuw, want grijpt terug op onderwijsdenkers als Rousseau en Dewey. Progressief onderwijs heeft vaak de vorm van onderzoekend, levensecht leren en een kindgerichte pedagogiek. Het effect daarvan is echter dat het kennisniveau afneemt en de ongelijkheid toeneemt. Progressief onderwijs bevordert individuele kinderen met veel culturele bagage en boet in op gemeenschappelijkheid. Maarten pleit voor kennisgericht onderwijs, gestoeld op wetenschap en vakmanschap. Daar zou de politiek op moeten inzetten, zeker de progressieve partijen. Erik ziet het gemeenschappelijke als de essentie van onderwijs en noemt klassikaal onderwijs juist progressief en democratisch, omdat iedere leerling daarin als gelijk gezien wordt. Dit pleit volgens hem voor het centraal zetten van kennisoverdracht en van de leraar. Leerlingen hebben begeleiding nodig, omdat niet iedereen de benodigde kennis zelfstandig opdoet, een begeleiding die Rousseau volgens Maarten zelf ook gaf als privéleraar. Beiden pleiten ten slotte niet alleen voor kennisrijk onderwijs, maar ook voor een kennis- en instructierijke lerarenopleiding en een schoolleider die een collectieve professionele cultuur faciliteert en stimuleert van en voor ambachtelijke leraren. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
71. Meesters met Dromen over Het geheim van de leraar, hoe maak en houd je verbinding met je leerlingen? 56:58

2 years之前56:58

56:58

Te gast zijn de Meesters met Dromen Emin Kececi, Ismail Aghzanay en Yasin Yaylali en we spreken over hun boek Het geheim van de leraar , hoe maak en houd je verbinding met je leerlingen? We leren de drie heren eerst kennen vanuit hun idealen als Meesters met Dromen. Ze geven alle drie voluit les vanuit hun hart, wat betekent dat ze als leraar en mens authentiek de verbinding aangaan met leerlingen. Het zijn echte onderwijspedagogische meesters. Ze hebben de techniek van lesgeven in de vingers, zoals Expliciete Directe Instructie geven, maar het geheim zit in hun bezielende, betrokken en begrenzende relatie met leerlingen. Daarnaast staan ze als multiculturele Nederlanders in vuur en vlam voor dezelfde doelgroep van leerlingen, die zich veelal aan de onderkant van onze samenleving bevindt. Ze begrijpen hun leefwereld van binnenuit en hebben ook zelf ervaren welke weerstand je in je schoolloopbaan kunt tegenkomen. Daarom verzorgen ze ook programma’s, workshops en lezingen en zijn ze een zomerschool begonnen in Amsterdam Zuid-Oost. Ten slotte bespreken we de vier onderwijspedagogische dimensies uit hun boek: Het primaat van relatie en goede communicatie, zoals cultureel responsief lesgeven. Het tegelijk authentiek en dichtbij zijn als mens maar ook een leraar met professionele afstand. Het realiseren van rust, reinheid en regelmaat in het belang van het leren van leerlingen. Het voorleven van hoge positieve verwachtingen en het realiseren van een positieve schoolcultuur. In een gezonde school spreekt iedereen vanuit elke laag dezelfde taal. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
70. Carlos van Kan en Jelle Ris over pedagogische professionaliteit van leraren en schoolleiders 1:00:17

2 years之前1:00:17

1:00:17

Te gast is lector en onderzoeker Carlos van Kan, met wie ik samen met pedagogisch troubadour Jelle Ris spreek over pedagogische professionaliteit van leraren en schoolleiders. Het gesprek gaat vooral over de visie van Carlos op de pedagogische professionaliteit van leraren. Hij is cultuurpedagogisch geïnspireerd door Jan Dirk Imelman, van wie hij twee inzichten noemt. Het belang van de onderwijspedagogische of didactische driehoek van leraar, leerling en leerstof, of wereld, en de meest relevante vraag voor het curriculum: wie moet wat, hoe en wanneer onderwezen worden en waarom? Carlos zelf als leraar houdt enerzijds van cultuuroverdracht en denkt graag kritisch vanuit meerdere perspectieven en onderwijspedagogische legitimaties. Anderzijds heeft hij de eigen persoon van de leerling of student heel hoog en diens zelfstandig denken op het oog. Regelmatig valt daarom het woord antinomie, tegenstelling. De leraar wijst de leerling weliswaar op de wereld, maar de leerling mag, nee moet, daar zelf iets mee doen. Het begrip legitimatie kenmerkt hem ook. Carlos deed empirisch promotieonderzoek naar de legitimaties die leraren geven voor hun pedagogisch handelen in de klas. Hij ontdekte er zes: de persoonlijke, de zorg, de psychologische, de contextuele, de functionele en de kritische legitimatie. Hier is ook het pedagogisch prioriteitenspel op gebaseerd, een spel dat hij samen met Fedor de Beer heeft ontwikkeld. Momenteel werkt hij vanuit de drieslag: pedagogisch bewust worden van meerdere perspectieven, pedagogisch legitimeren, bijvoorbeeld vanuit die zes legitimaties, en tot slot daarmee congruent pedagogisch handelen. Schoolleiders die in gesprek met leraren goed pedagogisch kunnen legitimeren, doen tot slot de eigen aard van onderwijs meer recht. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
69. Nicole Hanegraaf over haar boek en werkwijze Onderwijs van Binnenuit 1:05:29

2 years之前1:05:29

1:05:29

Te gast is Nicole Hanegraaf en we spreken over haar boek en werkwijze Onderwijs van Binnenuit. Zij blijkt een onderwijsdier in hart en nieren te zijn met een brede, mensgerichte en praktische visie op onderwijs van ontwikkelingsgericht tot brede vorming. In het boek en ons gesprek gaat het eerst over Nicole zelf. Vertragen om te voelen en te vertrouwen van binnenuit, is haar motto in het onderwijs en in het leven. De mooiste dingen ontstaan van binnenuit volgens haar. In plaats van systeemgericht te werken, werkt zij mensgericht vanuit waarden als contact, liefde, openheid en uitgaan van wat er is en van het goede. Kijken met een rode bril op, noemt zij dat, en goed luisteren naar je innerlijke stem. Vervolgens gaat het boek en ons gesprek over haar werkwijze onderwijs van binnenuit. Naast de rode bril gebruikt ze meer tools, zoals het abc, de onderzoekscyclus en de vier terreinen van invloed. Het abc staat voor actualiteit, behoefte en contact en werkt als cab. Maak eerst contact met jezelf en met de ander, neem de actualiteit waar, waar staat een kind?, en waar de behoefte ligt, bij het kind, bij het team, bij wat er geleerd moet worden. Haar onderzoekscyclus is vertragen, verkennen, plan maken en doen, vooral doen, beetje bij beetje. Voor de leidinggevende en het team gelden tot slot vier terreinen van invloed. Het evidence informed vakmanschap is het belangrijkste voor haar. Daar hoort de organisatie op ingericht te zijn, zodat er ontwikkelruimte is vanuit een rode-brillen-cultuur. Hoe je de school verder inricht en hoe je je visie in leidende uitspraken communiceert zijn de laatste twee terreinen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
68. Isolde de Groot en Erik Renkema over burgerschap in relatie tot levensbeschouwelijke vorming 1:05:15

2 years之前1:05:15

1:05:15

Te gast zijn Isolde de Groot, universitair docent en opleidingscoördinator van de Master Burgerschap en Kwaliteit van Samenleven aan de Universiteit voor Humanistiek, en Erik Renkema, adviseur identiteit en onderwijstheoloog bij Verus, vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs, met wie ik spreek over burgerschap in relatie tot levensbeschouwelijke vorming. Het pabo studieboek van Tamar Kopmels, getiteld Verhalen vertellen en vragen stellen , levensbeschouwelijk leren en betekenisvol burgerschap, vormt de aanleiding voor ons gesprek. Onderwijs in burgerschap staat vol op de agenda van po, vo en mbo. De overheid heeft onlangs de burgerschapswet aangescherpt. Maar wat is goed burgerschapsonderwijs? Geef je daar les in via een vak of projecten, dat je daarna toetst op kennis en competenties? Of zit burgerschap verweven in het onderwijs, de schoolcultuur en de visie op goed onderwijs? Voor Isolde en Erik is het eerste in elk geval een veel te smalle onderwijsopvatting. De humaniste Isolde heeft een procesopvatting van burgerschap in plaats van deze productopvatting. Burgerschap is samen handelen, betekenis geven en participeren in een democratische context, zoals de school en onze samenleving. Democratie is voor haar niet alleen een politiek systeem, maar ook een houding van waaruit je in gesprek gaat met elkaar, ieder vanuit de eigen waarden en persoonlijke levensbeschouwing, met kleine l. Ook de liberaal christen Erik hekelt een te smalle toetsgerichte opvatting. In zijn visie is een burger een mens in relatie en gaat burgerschapsonderwijs over persoonsvorming in relatie tot anderen. Die anderen zijn mensen dichtbij, maar ook vreemde mensen ver weg en de stemmen uit levensbeschouwelijke tradities, met grote L. Hij noemt dit levensbeschouwelijke burgerschapsvorming, een vorming waarin existentiële waarden en visies een rol spelen. Tot slot komt de auteur van Verhalen vertellen en vragen stellen aan het woord, Tamar Kopmels, die een praktijkgerichte toelichting geeft op het boek. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
67. Arie de Bruin en Dagmar Tulner over de kinderrechten en Janusz Korczak 1:10:04

2 years之前1:10:04

1:10:04

Te gast zijn Arie de Bruin, voorzitter van de Janusz Korczak stichting, Dagmar Tulner, leerkracht van groep 7 van de Gelderlandschool in Den Haag, en de leerlingen uit haar klas en onderwijsassistent Yorel Schouten, en we spreken over Janusz Korczak en de kinderrechten. Met Dagmar als side-kick gaat Arie in gesprek met de kinderen over de kinderrechten, zoals recht op veiligheid, bescherming, niet-pesten, goede opvoeding, en welke invloed Korczak daarop heeft gehad. Maar Arie vertelt veel meer over Korczaks ideeën, zoals dat kinderen recht hebben op liefde, respect, de dag van vandaag, fouten maken, vergeving en herstel. Ook maakt Arie de kinderen duidelijk dat zijzelf medeverantwoordelijk zijn voor die rechten. In het nagesprek geven Dagmar en Yorel hun trotse indrukken weer van het leerlingengesprek en wat zij zelf geleerd hadden over Korczak. We leren verder Arie als Korczak-pedagoog persoonlijk wat meer kennen. De pedagoog in de praktijk hebben we al gezien. Prachtig deed hij dat met de leerlingen. Dat persoonlijke blijkt de kern van het werk van Korczak en van de visie van Arie en Dagmar op pedagogiek. Dat krijgt ook een persoonlijk tintje voor mij, omdat Dagmar vertelt wat ik als docent voor haar heb betekend. We eindigen in de actualiteit van de oorlog in Israël en Palestina. Korczak was religieus gezien een bijzondere Jood, omdat hij wars was van clubjes en dogma’s. Hij had meer op met noties als liefde, vergeving en herstel. Zelf schreef hij gebeden vanuit het perspectief van kinderen, gelovigen en ongelovigen. Dat deze podcastaflevering een gebed mag zijn over liefde, vergeving en herstel. Voor iedereen die daarnaar snakt in deze donkere tijd. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
66. Jan Masschelein en Maarten Simons over het pedagogisch eigene van de school en schools leren 1:01:56

2 years之前1:01:56

1:01:56

Te gast zijn de onderwijspedagogen Jan Masschelein en Maarten Simons en we spreken over het pedagogisch eigene van de school en van het schoolse leren, naar aanleiding van hun boeken De leerling centraal in het onderwijs? en de Apologie van de school. Jan en Maarten zijn gaandeweg hun ontwikkeling als filosoof en pedagoog anders gaan denken over de school. Waar ze eerst meegingen in de kritiek op het instituut school, zoals dat de school te modernistisch, te ouderwets, te elitair, te ongelijk en te saai zou zijn, verdedigen ze nu juist de school als een vrijplaats waar iets spannends gebeurt. De school als pedagogisch-maatschappelijke institutie biedt alle leerlingen vrijheid, gelijkheid en vorming. De school is immers allereerst een tussenruimte tussen het gezin en de samenleving, waarin kinderen in relatieve vrijheid de wereld kunnen ontdekken. In de school leren en oefenen zij vrij van hun achtergrond en vrij van maatschappelijke toekomstverwachtingen. Daarnaast worden kinderen in de school als gelijken gezien, in de rol van leerling is iedereen gelijk. Tot slot presenteren leraren in de school de wereld via de diverse vakgebieden, waardoor leerlingen mondiaal gevormd worden en impliciet in staat gesteld worden zichzelf te vormen. Andere onderwijspedagogische noties zijn voor hen dat de school leerlingen de existentiële ervaring geeft van het kunnen, het telkens maar weer proberen, en de dubbele liefde van de leraar. Liefde voor de wereld, de passie voor het vak, en liefde voor de nieuwe generatie. Als doel van onderwijs zien zij uiteindelijk de mondiale vorming, persoonsvorming gebeurt juist via interesse voor de wereld. Onze tijd biedt misschien wel teveel en een te eenzijdige personalisering. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
65. Bert Wienen over Van individueel naar inclusief onderwijs 56:28

2 years之前56:28

56:28

Te gast is Bert Wienen, wetenschappelijk onderzoeker bij onder meer het NJI / TUU en initiatiefnemer van het Instituut van Inclusief Onderwijs, en we spreken over zijn boek Van individueel naar inclusief onderwijs en over zijn pleidooi voor meer aandacht voor goed onderwijs, de pedagogische relatie, de school als gemeenschap en weerstand. In het boek en in ons gesprek maakt Bert eerst duidelijk hoe overheersend de psychologische taal is geworden in samenleving en onderwijs. En vooral een specifieke opvatting van psychologie, gericht op interventies op individueel niveau. Zelfs leraren en leerlingen worden gezien als minipsychologen van het welbevinden van zichzelf en van kinderen. Idee is dat leerlingen zich eerst goed moeten voelen alvorens mee te doen aan onderwijs. Tegenover deze medisch-individuele opvatting van inclusief onderwijs plaatst Bert een contextuele opvatting, waarin de sociale context centraal staat in plaats van het individu. Dus de school als gemeenschap en de pedagogische relatie van leraren en leerlingen. Inclusiviteit is in deze opvatting juist resultaat van goed onderwijs en niet een voorwaarde om aan onderwijs mee te doen. Hoe ziet goed onderwijs er dan uit? Bert denkt vanuit vijf overtuigingen. Allereerst bepaalt niet hij wat goed onderwijs is, maar het schoolteam in relatie tot de ouders als groep. Vervolgens gaat het dus wel degelijk om - samen - opvoeden, waarbij de zelf-wording van leerlingen via anderen gebeurt, zijn derde overtuiging. Ten vierde gaat het bij leren en groeien om omgaan met weerstand en ten slotte leidt elke goede les tot oefening van de geest, zelfbeheersing en wederzijds respect. De bekende drieslag van Biesta, nu in de woorden van Joep Dohmen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
64. Bruno Vanobbergen en Lieselot De Wilde over pedagogiek en ideologie 1:00:30

2 years之前1:00:30

1:00:30

Te gast zijn de pedagogische professoren Bruno Vanobbergen en Lieselot De Wilde, beiden verbonden aan de universiteit Gent, met wie ik spreek over hun pedagogische standaardwerk Een beeld van een kind. Deze inleiding in de pedagogiek kent een actuele, sociaal-maatschappelijke en ideologische insteek. Huidige sociale vraagstukken worden pedagogisch bereflecteerd vanuit zes perspectieven van hoe je naar kinderen kunt kijken. Kindbeelden, noemen zij dat. Het zijn er zes: Het voorspelbare kind Het kind als burger Het witte kind Het kind als risico Het kind als held Het kind als kapitaal Elk kindbeeld is volgens hen ideologisch geladen, zoals ze van Paolo Freire hebben geleerd, ook al doen sommige zich voor als wetenschappelijk objectief. Denk aan het ontwikkelingsgerichte beeld van het voorspelbare kind en het rendementsbeeld van het kind als kapitaal. Pedagogen als Gert Biesta, Philippe Meirieu en Janusz Korczak en de filosofe Hannah Arendt, inspireerden hen om deze twee overheersende kindbeelden te bevragen. Voor hen is de empirische, evidence based pedagogiek niet de enig mogelijke. Pedagogiek gaat voor hen persoonlijk niet zozeer over het nuttige, maar over de zin van het leven en de menselijke waardigheid. Met hun geëngageerde, historische en wijsgerige insteek willen ze pedagogisch bewustzijn creëren bij studenten en professionals over welke beelden van de wereld, het leven, de mens en het kind onder sociaal-maatschappelijke vraagstukken liggen. Ook hopen ze dat pedagogen hun stem laten horen en zichzelf op het spel zetten in hun werk als leraar, schoolleider of pedagogisch medewerker. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
63. Arend Ardon en Cynthia van der Zwan over werken in de onderstroom 1:02:32

2 years之前1:02:32

1:02:32

Te gast zijn Arend Ardon en Cynthia van der Zwan en we spreken over hun organisatiekundige boek Wat speelt hier? Laat de onderstroom spreken. In dit boek en in ons gesprek geven Arend en Cynthia veel voorbeelden van hoe je als leidinggevende vanuit systemisch perspectief de onderstroom laat spreken. Deze werkwijze is nodig wanneer werkwijzen uit de bovenstroom, zoals veranderplannen of gedragsanalyses, steeds maar niet blijken te werken. Je ervaart weerstand of onveiligheid. Een systemisch perspectief werkt met drie principes: erbij horen, dat is: erkenning van alles en iedereen, ordening en je plek innemen, en de balans tussen geven en ontvangen, bv. qua verantwoordelijkheid en waardering. Erkenning is volgens hen het dragende principe. Voor mij past dat in mijn motto voor een goede onderwijsleidingevende: soms sturen, vaak vertrouwen en verantwoordelijkheid geven, altijd waarderen en erkennen. Wil je systemisch interveniëren in jouw school, begin dan met meerdimensioneel waarnemen, emotioneel en lijfelijk ervaren en onderscheid maken in wat je precies ervaart. Toets vervolgens jouw indrukken bij anderen, waarbij je ook uitzoomt in tijd en ruimte. Doe daarna je een interventie, die je eindigt met een overgangs- of afscheidsritueel. Dit alles vraagt veel van jou als persoon: controle loslaten, durven niet weten, vertrouwen op je zintuigen, en een continue zelfreflectie. Ik noemde in die context de naam Kahneman, die zelfreflectie in de neocortex lokaliseert, ons trage talige hersengebied. Met dit zgn. systeem 2 temper je de pijlsnelle angstige of defensieve reacties van systeem 1, ons reptielenbrein. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
62. Dorien Graas en Marije Kesselring over de pedagogische basis in school en samenleving 59:20

2 years之前59:20

59:20

Te gast zijn Marije Kesselring en Dorien Graas, onderzoeker en lector bij verschillende jeugdlectoraten, met wie ik spreek over het thema de pedagogische basis. Marije deed promotieonderzoek naar de Pedagogical Civil Society, een begrip dat haar promotor Mischa de Winter eerder al had geïntroduceerd en dat gaandeweg veranderd is in het begrip de pedagogische basis, naar analogie van het begrip de sociale basis. Dorien is als lector en daarvoor onder meer als betrokkene bij de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling al lange tijd pleitbezorger van dit thema. De pedagogische basis is het idee dat andere mensen dan de ouders vanzelfsprekende medeopvoeders zijn van kinderen. Denk aan informele medeopvoeders zoals buurtgenoten en formele professionals zoals leraren en medewerkers van de kinderopvang. Onderliggend idee is dat opvoeden niet overgelaten wordt aan ouders en als het mis gaat aan pedagogische specialisten, maar dat we 'allemaal opvoeders' zijn. Dit is ook de naam van het overheidsprogramma dat Marije onderzocht heeft op het begrip Pedagogical Civil Society. Omdat Civil Society betekent dat burgers onderling hun zaken regelen, is de geschiktere naam pedagogische basis gekozen. Dat betekent dat andere ouders en professionals rondom kinderen mee opvoeden als onderdeel van hun professie en dat de gemeente hen daarin stimuleert en ondersteunt. Marije en Dorien pleiten ervoor dat de pedagogische relatie en pedagogisch handelen normaal is in school en samenleving en dat we met elkaar spreken en reflecteren over hoe breed ons normaal is, zodat pedagogiek niet alleen aan specialisten wordt overgelaten. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
61. Ad Verbrugge over De gezagscrisis en het onderwijs 1:12:03

2 years之前1:12:03

1:12:03

Te gast is cultuurfilosoof Ad Verbrugge, ook voorzitter van Beter Onderwijs Nederland, en we spreken over wat zijn boek De gezagscrisis betekent voor het onderwijs. In het gesprek schets ik eerst twee lijnen in het boek door onze cultuur te duiden als een tweedeling tussen het subjectivisme van onze persoonlijke beleving in onze micro binnenwereld enerzijds en het objectivisme van de macro buitenwereld van het werk en de samenleving anderzijds. De vraag is dan waar je je door laat gezeggen. Wat heeft gezag? Of is er een derde weg mogelijk in onze cultuur en dus ook in het onderwijs? In zijn boek en in ons gesprek wijst Ad door middel van zijn interpretatie van de deugdethiek van Aristoteles die derde weg. In de deugdethiek staan individuen altijd in relatie tot bezielde gemeenschappen en worden daardoor gevormd. Gemeenschappen zijn sociale praktijken waarin een gemeenschappelijk goed wordt gecultiveerd. Gezag komt voort uit dat gemeenschappelijk goed. Of dat nu de praktijk voetbal is, lassen of wiskunde. In het boek gebruikt Ad zijn gezagsbegrip voor het duiden van onze cultuur en de verstoorde relatie tussen overheid en burger, vandaar ook De gezagscrisis. In ons gesprek richt hij zich meer op het onderwijs en pleit hij onder andere voor kleinschaligheid, minder governance en meer menselijke maat, het belang van kennis, deugden, intellectuele of praktische vorming voor de leerling en vakmanschap en gezag voor de leraar, en het belang van een goed pedagogisch klimaat of school ethos, wat raakt aan mijn idee van pedagogisch leiderschap. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
60. Jose Middendorp over pedagogische tact en pedagogisch leiderschap 1:10:17

2 years之前1:10:17

1:10:17

Te gast is de pedagogische lector José Middendorp en we hebben het over pedagogische tact en haar lectorale rede Een hoopvolle toekomst, hoe dan? We spreken eerst over wat zij verstaat onder pedagogische tact, een begrip van onder anderen Max van Manen. Zij legt dat begrip in haar proefschrift verder uit in vier begrippen: ethische relatie, morele verantwoordelijkheid, praktische wijsheid en intermezzo. Kenmerkend in dit deel zijn haar persoonlijke voorbeelden bij deze begrippen, in de diverse rollen die zij vertolkt en vertolkt heeft, zoals leerkracht, opleider, teammanager en ouder. Vervolgens gaan we in op enkele thema’s van haar lectoraat. We spreken over het belang van pedagogisch leiderschap en over wat een systemische en een ecologische pedagogiek inhouden voor José. Kenmerkend in dit deel zijn de reflectievormen en de metaforische taal die José hanteert, zoals het werken met inclusiebevorderende spiegelbrieven en het beeld van de mens als een eindig gebouw in een open landschap. Wij eindigen met het thema pedagogiek van hoop. Daarin spelen drie werkwoorden voor José een grote rol: stilstaan, opstaan en uitstaan. Oftewel: om hoop te genereren zul je ethisch bewust moeten nadenken en morele moed moeten tonen om daadwerkelijk de wereld in te gaan. Pedagogisch gezien betekent dit dat volwassenen jongeren zowel een weg van hoop durven wijzen als durven vertrouwen op de hoop die jongeren zelfstandig genereren. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
59. Rob van der Poel over de pedagogische missie van NIVOZ en pedagogische levenswijsheden 1:07:14

2 years之前1:07:14

1:07:14

Te gast is podcaster Rob van der Poel, met wie ik spreek over de pedagogische missie van stichting NIVOZ en levenswijsheden als: ontmoeting en wederkerigheid, muzische vorming, zelfexpressie en identiteit, de weg en de vrijheid van de mens, het goede en het slechte in de mens, en wat dit alles kan betekenen voor leiders en leraren. Vanaf de helft voeg ik mijn eigen-wijsheden toe. Dit was dan alweer de laatste aflevering van dit seizoen. Een seizoen met vele waardevolle gasten en thema’s. De eerste gesprekken met de energieke broer en zus Erik en Eefke Faassen over verbindend gezag, en met Fred Korthagen over krachtgericht coachen, konden jullie als luisteraars meteen enorm waarderen, gezien het LinkedIn-verkeer en de duizenden extra luisteraars. Kenmerkend voor dit seizoen zijn ook de krachtige en prachtige pedagogische gesprekken met Mieke de Wit, Monique van den Heuvel, René van Engelen, Gerdien Bertram-Troost, Siebren Miedema, Frederike de Jong, Stefan Gijsbertsen en Harm-Jan Zomer. Tot slot heb ik dit jaar ook wat meer ingezoomd op een ander thema dat mij na aan het hart ligt: onderwijspedagogisch vakmanschap van leraren. Zoals mijn gesprekken met Gert Verbruggen, Jacquelien Bulterman en Jasper Rijpma en de broers Simon en Jelle Verwer. Daarnaast heb ik met gasten gesproken over elementen van schoolleiderschap, zoals met Thom Verheggen over sturen op motivatie, Dick Both en Alex de Bruijn over werken aan missie en visie, Roel Schoonveld over het ambt van rector en Patrick Nullens over hoop als de kunst voor verantwoord leiderschap. Op naar een nieuw seizoen dat in oktober begint. Maar nu eerst de lange lome leegte van een zwoele, zachte zomer. Luister gerust en uitgerust afleveringen terug. En misschien vind je ook de tijd om een waardering, een recensie of tips te geven voor de podcast op jouw luisterplatform. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
58. Stefan Gijsbertsen en Harm-Jan Zomer over het pedagogisch funderen van het onderwijs 1:12:32

2 years之前1:12:32

1:12:32

Te gast zijn Stefan Gijsbertsen en Harm-Jan Zomer, met wie ik spreek over het funderen van het onderwijs en de koers van stichting Pricoh in de pedagogische opdracht. Didactiek, toetsen, onderwijskunde en zelfs statistiek zijn volgens hen belangrijk, maar moeten hun plek hebben in de fundamentelere pedagogische opdracht van de school. Wat gaat er gebeuren in het onderwijs en in jouw scholen als je deze gedachte serieus neemt? De belangrijkste veranderingen zijn dat niet meer de onderwijsresultaten van de eindtoets en de vraag naar Wat werkt? centraal komen te staan, maar de leerkracht, als mens en vakmens, en de vraag Wie werkt? Onderwijs wordt zo weer een pedagogisch, moreel en mensgericht beroep, met minder nadruk op doel-middelen, effectiviteit en toetsscores. Bij Stichting Pricoh zijn ze inmiddels op weg gegaan om de leerkracht, of zoals zij liever zeggen: de onderwijzer, een persoon die kinderen wijst op wat van waarde is in de wereld, weer als de bepalende factor in de vorming van kinderen te zetten. Ze hebben hun pedagogische visie met alle directeuren en schoolteams gedeeld, die enthousiast reageerden. De andere geledingen worden momenteel geraadpleegd voor deze pedagogische koerswending. Uiteindelijk staat of valt alles met de onderwijzers, aldus beide heren. Zij moeten breed gevormd en moreel moedig zijn om kinderen in hun onderwijs als subjecten in de wereld te laten komen. Zodat zij die wereld kunnen delen en vernieuwen. Aldus hun inspiratie bij Biesta, Bransen en Arendt. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
57. Simon en Jelle Verwer over vakmanschap en pedagogisch denken over onderwijs 58:37

2 years之前58:37

58:37

Te gast zijn de broeders Simon en Jelle Verwer, echte en gepassioneerde onderwijsmensen, met wie ik dieper inga op de thema’s vakmanschap en pedagogisch denken over onderwijs. Vakmanschap is voor Simon allereerst het ambacht van mooie lessen maken en geven. Daarnaast gaat het over kunnen handelen en reflecteren tegelijkertijd. Situationeel bewustzijn of situationeel leraarschap noemt hij dat. Voor Jelle bestaat vakmanschap allereerst uit breed gevormd zijn als leraar in de lerarenopleiding en vervolgens continu willen verbeteren, individueel maar juist ook met je team. Dit is ook de visie van Stichting Leerkracht, waar hij directeur van is. Vervolgens spreken we over onderwijs vanuit pedagogisch perspectief. Simon leert veel van het denken van Gert Biesta over subjectificatie en van Philippe Meirieu over de paradox tussen opvoedbaarheid en vrijheid. Jelle denkt hier meer in de geesteswetenschappelijke lijn van filosofen als Martha Nussbaum en Hanna Arendt. Andere pedagogen die voorbij komen, zijn Joop Berding, Wouter Pols en Jan Masschelein. Aanvullend op deze grote denkers brachten we met elkaar ook onderwijspedagogische vakmensen in beeld, zoals Piet Roos, Iris Driessen, Roos Warmerdam en Bert Snater. De vraag naar mooi onderwijs kwam via Simon ook op tafel. Voor Simon is dat onvoorspelbaar onderwijs, dat de lesplanning onderbreekt en poëtisch van aard is. Jelle heeft dan brede vorming voor ogen, voorbij het smalle idee van toetsresultaten en basisvakken, en waarin voor hem ook de literatuur en de geesteswetenschappen een plek hebben. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
56. Frederike de Jong over ethisch gefundeerd onderwijs 53:15

2 years之前53:15

53:15

Te gast is Frederike de Jong en we spreken over haar boek Kiezen voor wat van waarde is en over haar visie op ethisch gefundeerd onderwijs. Frederike is als filosofe geïnteresseerd in de waarde en waarheidspretentie van kennis. Als lerares levensbeschouwing viel het haar op dat leerlingen kennis opvatten als dat was is, wat een zogenaamd objectief feit is. Een kennistheorie die gebaseerd is op Kant en Newton bevestigt leerlingen daarin. Frederike ontdekte in de wetenschapstheorie van Latour, de kwantummechanica en de relativiteitstheorie, dat kennis juist ook subjectief door de mens als waarnemer wordt geconstrueerd. Anders gezegd, dat kennis ook gaat over als mens betekenis geven aan. Beide kennisopvattingen schieten echter voor Frederike tekort om onderwijs op te baseren. In het onderwijs en in het leven gaat het voor haar niet zozeer om het zoeken van waarheid, maar om het handelen naar wat van waarde is. Via biografische ervaringen en de joodse filosofie van Levinas ontdekte ze dat niet het zijn en de ontologie, maar het handelen en de ethiek de grond is van ons bestaan en dat de aarde onze ethische horizon is. Op grond van deze filosofische uitgangspunten heeft Frederike een eerste model van ethisch gefundeerd onderwijs ontworpen met zes perspectieven: Waardebewust onderwijs De kracht van verhalen Durf te dromen Groene pedagogiek Met elkaar in gesprek Uitgangspunten bevraagd. Frederike nodigt luisteraars uit mee te denken om haar concept verder te ontwikkelen. Zie de website De Buitenkamer. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
55. Jacquelien Bulterman en Jasper Rijpma over het vakmanschap en de handelingskennis van leraren 1:07:28

2 years之前1:07:28

1:07:28

Te gast zijn Jacquelien Bulterman en Jasper Rijpma met wie ik, naar aanleiding van haar boek Het lerarentekort, spreek over hoe het vakmanschap en de handelingskennis van leraren weer gewaardeerd kan worden in de samenleving en de wetenschap. Voor beiden zijn vakmanschap en handelingskennis, de tacit knowledge, de kern van het lerarenberoep. Lesgeven met hoofd, hart en handen, noemen ze dat. Opmerkelijk is het volgens Jacquelien dat die handelingskennis niet wetenschappelijk gewaardeerd wordt. Zij vindt dat echter een old school opvatting over kennis, alsof alleen objectieve toeschouwerskennis wetenschappelijke kennis is. Terwijl nieuwe wetenschappelijke kennistheorieën er juist vanuit gaan dat kennis altijd subjectief bemiddeld wordt. Jasper voelt zich als leraar erg gewaardeerd door de ideeën van Jacquelien. Hij heeft zelf ook ontdekt dat er geen hapklare wetenschappelijke kennis is die elke leraar zomaar kan toepassen in elke nieuwe context. Dat idee degradeert de leraar bovendien tot slechts een uitvoerder onderin de kennishiërarchie. Jacquelien vertelt verder hoe zij in Nederland een kennisinfrastructuur a la Lesson Study in Japan op zou willen zetten. En Jasper vertelt nog over Ontwikkelkracht, waarin hij samen met anderen iets daarvan gestalte geeft. Voor Jacqueliens ideeën zijn twee dingen noodzakelijk: onderzoekers en adviseurs gaan voor een deel lesgeven. Zo lost het lerarentekort meteen op. En leraren krijgen daardoor tijd om hun vakmanschap samen verder te ontwikkelen. Dat is ook hun tip aan schoolleiders. Geef leraren tijd voor vakmanschap! Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
54. Thom Verheggen over De oplossingenmachine, van moeten naar willen, het nieuwe boek van Wouter Hart en hemzelf 1:04:01

2 years之前1:04:01

1:04:01

Te gast is Thom Verheggen, met wie ik spreek over De oplossingenmachine, van moeten naar willen, een boek dat hij samen met Wouter Hart schreef en dat gaat over het aanwakkeren van de eigen motivatie, de eigen vakprofessionaliteit en de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers. Thom vertelt dat Wouter en hij in hun werken vanuit de bedoeling van organisaties op het fenomeen stuitten van wat zij de oplossingenmachine zijn gaan noemen. Dat is de reflex om als iemand met een probleem bij je komt om meteen met een oplossing te komen. Soms kan dat nodig zijn, maar wees je bewust dat die reflex vier bijeffecten triggert: Het gevoel bij de ander iets te moeten in plaats van zelf te willen. Het eigen kompas of de eigen motivatie bij de ander wordt uitgezet. Er ontstaan tegengestelde in plaats van gedeelde belangen. Het werkelijke vraagstuk onder het probleem raakt uit zicht. In ons gesprek geeft Thom meerdere voorbeelden, zowel in de opvoedings- als de organisatiecontext. Ook wijst hij erop dat niet alleen leidinggevenden, maar ook medewerkers de oplossingenmachine aan kunnen zetten. Wouter en hij ontwikkelden op basis van hun werkervaring vier rollen die deze machine vol in werking zetten. De leidinggevende Afpakker triggert de medewerker Brave Hendrik, die wel aan de slag gaat met de oplossing, maar zelf niet met het vraagstuk bezig is. En de medewerker Calimero triggert de Oppakker bij leidinggevenden, bijvoorbeeld wanneer je om kaders of toestemming blijft vragen. Voor het onderwijs hoopt Thom dat leidinggevenden en leraren zich richten op het oplossend vermogen in plaats van op oplossingen en samen de bedoeling van onderwijs, zoals hij die ziet, gestalte geven: leren en reflecteren met elkaar en in de klas centraal stellen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
53. Gerdien Bertram-Troost en Siebren Miedema over pedagogisch bezield onderwijs, brede vorming, burgerschapsvorming en de pedagogische vrijheid van onderwijs 1:04:34

2 years之前1:04:34

1:04:34

Te gast zijn Gerdien Bertram-Troost en Siebren Miedema. We spreken naar aanleiding van hun boek Bezield onderwijs over pedagogisch onderwijs en de relatie met burgerschapsvorming, de vrijheid van onderwijs en de verantwoordelijkheid van schoolleiders, leraren en ouders om met elkaar breed vormend onderwijs te realiseren. Als pedagogen kijken zij pedagogisch naar onderwijs. Onderwijs is voor hen geen technisch-onderwijskundige activiteit gericht op kennisoverdracht alleen, maar een integrale pedagogische activiteit, gericht op de brede vorming van jonge mensen. Dat betreft dan zowel hun persoonsvorming als sociale vorming. In die zin vallen ook burgerschapsvorming, muzische, morele en levensbeschouwelijke vorming in hun pedagogische blik op het onderwijscurriculum. Schoolleiders, leraren en ouders hebben de pedagogische vrijheid om dit type onderwijs, bezield onderwijs, te realiseren. Dat betekent dat de schoolleider als eerste pedagoog in rang de verantwoordelijkheid heeft om de school als vormingsgemeenschap gestalte te geven. Leraren mogen de ruimte krijgen en benutten om inhoudelijk met elkaar over het curriculum te spreken. De rol van ouders en de samenleving is daarbij cruciaal voor hen. Beiden bekritiseren onze eendimensionale prestatiesamenleving en vragen zich af wat voor samenleving de school nodig heeft. Maar hoewel we in kritische tijden leven, putten zij voor hun ideaal van bezield onderwijs uit wat zij noemen een pedagogiek van de hoop. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.…

Onderwijs leiden met hart en ziel

1
52. Rene van Engelen over groepsvorming voor leraren en schoolleiders 1:12:32

3 years之前1:12:32

1:12:32

Te gast is René van Engelen en we spreken over groepsvorming naar aanleiding van zijn nieuwe boek De groepscode! Daarin gebruikt hij geen forming, storming, norming, etc., maar werkt hij met zes fasen: voorfase, oriëntatiefase, invloedfase, affectiefase, fase van de autonome groep en de afsluitingsfase. In ons rijk gevulde gesprek gaat het verder over de kenmerken van een positieve groep. Daarin hebben groepsleden het gevoel zichzelf te kunnen zijn, kunnen zij taakgericht werken en voelen zij zich vertrouwd met elkaar, omdat er cohesie in de groep is. In een negatieve groep ontbreekt dit alles. Die heeft een stoornis. René neemt ook groepsrollen waar. Aan een gezaghebber, sociaal werker, organisator, verkenner, volger en appellant herken je een positieve groepsdynamiek. In een negatieve groep zie je een dictator, intrigant, denigrator, meelopers en een zondebok. Vanaf de preadolescentie kun je als leraar groepsinterventies doen. Jij bent daarin het goede voorbeeld, leerlingen hebben jou nodig, ze leren van jou. De mens imiteert, spiegelt en leert in groepen. Je kunt pas goed jezelf zijn als je weet wie anderen zijn. We eindigen met zijn visie op de schoolleider en de leraar, waarbij Marzano hem inspireert. Organiseer trage tijd waarin leraren nadenken over onderwijsverbetering. Een schoolleider moet zelf ook pedagogisch verstand van zaken hebben en de tijd nemen om na te denken over het waartoe van onderwijs en het hoe van het leren van leerlingen. Zijn uitsmijter is: hoe meer pedagogisch-didactische kennis, hoe beter het onderwijs loopt. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven .…

Onderwijs leiden met hart en ziel

4 years之前1:00:20